Muhyiddin arabi'nin kitabini okumak caiz midir?

Muhyiddin Arabi hakında çok söz söylenmiş, ileri geri konuşulmuştur. Kimi çok büyük veli ve mütefekkir bir insan, kimi de aksini söylüyor. Ancak alimlerin çoğu , büyük bir veli olduğuna kanaat ediyor. Kitablarında İslam'a ters düşmüş olan meseleler çoktur . Onlar ya düşmanlar tarafından ilave edilmiş veya müevveldir diyorlar. Bunun için , kitablarını okumak hiç de doğru değildir. Her zamanda, topluma yabancı sayılan terimler ve ilaveler , tesvise ve dalalete düşmeğe vesile oluyor.
Özellikle,”Fususu'l-Hikem” isimli kitabı yaymak haramdır. Çünkü küfrü gerektiren bir çok şey ihtiva etmektedir. Ve İslam'ın nurunu söndürmek için çalışan yahudiler tarafından ona ilaveler yapılmıştır. Bunun için bazı Osmanlı sultanları okunmasını yasaklamışdır (İbn Abidin )
Miraç meselesi ise, o bir safsatadır. Çünkü urüc Peygambere has bir mü'cizedir. Peygamberimiz müstesna hiç bir Peygambere kısmet olmadığı gibi hiç bir veliye de nasib olmamıştır ve olmayacaktır. Kitaplarında kayd edilen mi'rac meselesi ise, ya yapılan ilavelerden biridir veya müevveldir. Yani uructan maksadı, bildiğimiz uruc değil de, başka bir şey kast etmiştir. Bir cihetten her müslüman beş vakit namaz kıldığından, günde beş defa uruc ediyor. Zira namaz mü'minin mi'racıdır. Ayrıca, her söylenen söze inanmak doğru değildir. Nice büyük alimlere bir takım şeyler isnad ediliyor. Fakat alimlerimiz elindeki Kur'an ve sünnet terazisinde tarttıktan sonra red etmişlerdir. İmam-ı Şafii (rh), "Sözüm hadise ters düşdüğünde, duvara çarpınız” buyurmuştur.

MUHYİDDİN-İ ARABÎ

İbn-i Arabî adı ve “Şeyhü’l-Ekber” (En Büyük şeyh) lakabıyla tanınan Muhyiddîn-i Arabî, Vahdet-i Vücûd nazariyesine nihâî mertebede bağlı olan, şöhreti tüm İslâm âlemine ve Avrupa’ya yayılan en büyük sûfîlerden biridir. 1105 yılında Endülüs’ün Mursiya şehrinde doğdu. Soyu, cömertliğiyle meşhur Tayy kabilesine dayanır. Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Anadolu’yu dolaştı. Ömrünün sonlarında Şam’a yerleşti ve birçok eser telif etti. En büyük eseri olan Fütühât-ı Mekkiye’de tasavvufa dair görüşlerini açıkladı. Fusûsü’l-Hikem adlı eserinde ise Hz. Âdem’den Hâtemü’l-Enbiyâ’ya kadar yirmi sekiz peygamberin derecelerine göre temsil ettikleri hakikatleri hikmetler şeklinde anlattı.

1240’ta vefat eden Muhyiddîn-i Arabî’nin türbesini Yavuz Sultan Selim, Mısır Seferi dönüşünde tamir ettirmiş ve Osmanlı ulemâsından Kemalpaşazâde’nin fetvasını türbenin duvarına astırmıştır. Bu fetvada onun büyük bir sufî ve âlim olduğu, fikirlerinin mânâsını anlayamayanların onun aleyhinde menfî hüküm vermelerinin yanlış olduğu beyan edilmektedir.

Eserlerinde şeriatin zahirîne zıt ifadeler bulunduğu iddiasıyla birçok âlim tarafından tenkid edilmiştir. Risale-i Nur’da Üstad Bediüzzaman kendisinin bazı hatalarını izah eder. Ancak şahsiyeti hakkında da övgüyle bahseder.