Her şey yerli yerinde

“Adalet, bir şeyi yerli yerine koymaktır, der Mevlânâ Hazretleri, adaletsizlik ise dikene su vermektir.” İnsan, içindeki, dikenden daha zararlı duyguların yeşerip gelişmesine fırsat
veriyorsa azap çekmeyi göze alıyor demektir. Dikene su verip onu azgınlaştırmamalı da böylece güle zulmetmemeli.

İçimizde, dikenden daha zararlı nice kötü duygular var ki her biri bir şekle bürünse bunların, kimi yılan olur, kimi çıyan, kimi de kim bilir ne tiksindirici mahluk!..

Kim, bir canavarı önce semirtip sonra da canına musallat eder? Gayri meşruluk, en büyük zulüm, adaletsizlik ve sınır bilmezliktir. Var oluşumuz, meşru dairede hayat sürmekle asıl anlamını kazanır. Meşru dairede hayat sürmenin mükâfatı varsa, sınırları aşmanın da cezası olmalıdır.

İslam, insana dünyada onurlu, huzurlu ve mutlu bir hayat yaşamak için gerekli bütün şartları sağlamaktadır. Bir başka deyişle, meşru dairede hayat sürmek kişinin insanî bütün ihtiyaçlarını karşılamaya yetmektedir. Dünyayla ilgili sevgilerin bin bir çeşidi vardır: İnsan sevgisi, hayvan sevgisi, mal-mülk sevgisi, para, makam sevgisi...

Dünyaya ilişkin sevgiler kalbin asıl görevini unutturmamalı, gölgelememeli. Kalp, sonsuzluk âlemine dönük bakışını kuvvetlendirmek ve öte âleme olan özlemini gürbüzleştirmek üzere programlanmıştır. Kalbin asıl meyli “öteler”e dönük olduğu için İlahî varlığın bir aynası görevindeki bu naif varlığı dünyanın ucuz, geçici hevesleriyle yolundan etmemeli. Dünyaya ilişkin birtakım sevgiler kalbin bakışını kendi üzerine çekebilir; ama bu, büyük bir yolculuğa çıkmış adamın, yolculuk boyunca ihtiyaç duyduğu mecburi şeylerin dışına taşmamalı.

Hayat yolculuğunda beden ve ruhla ilgili birtakım ihtiyaçlarımızı bize bağışlanan çeşit çeşit hazlar ve sevgiler sayesinde karşılamaktayız.

Açlık-susuzluk duygusu ve iştah zevki olmasaydı yemek-içmek hepimize yük olurdu. Karşı cinse duyulan sevgi de olmasaydı aile kurup çoğalmak mümkün olmazdı. Para sevgisi, mal sevgisi, mevki-makam sevgisi bizi bu yeryüzü varlıklarına çekip durmaktadır. Sahiplenme duygusu olmasaydı hiçbir şeyin tadı, tuzu, değeri de olmazdı. Allah, insana görünen, görünmeyen birçok şeye karşı sevgi, istek duygusu bağışlamış ki herkes yeteneği, mahareti ölçüsünde bu şeyleri elde edip hayatını sürdürebilsin.

Ancak, bir ölçü dahilinde! Bu ölçü aşıldı mı insan gayr-i meşruluğun batağına saplanıverir...