Kerahet vaktinde neden uyunmaz, hikmeti nedir?

Kerahet vaktinde neden uyunmaz, hikmeti nedir?
Evet bu saatlerde uyumak uygun değildir. Bu vakitlerde uyanık olmakhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif güzel şeylerle meşgul olmak sünnettir ve sevabı vardır. Ancak kerahet vakitlerinde uyuyan kimse bu sevaptan ve bereketten mahrum kalsa bile günah işlemiş olmaz.

Gece dışında Feylulehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif Gaylule ve Kaylule olmak üzere üç çeşit uyku vardır:

Gaylule uykusu fecirden itibaren güneş tamamen doğuncaya kadar geçen sürede uyumaktır. Bu zamanda uyumak sünnete uygun düşmez. Çünkü birçok iş kolunda sabahın erken saatlerinde işe başlamak rızkın bolluğuna ve berekete sebeptir. İnsanın işe motive olacağı en aktif zaman dilimi fecirden sonraki zaman dilimidir. Bu dilimhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif uykuyla geçmemelidir. Çünkü o saatte uyumak işe geç başlamak demek olacaktır kihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bu da iş kaybıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif emek kaybıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif zaman kaybıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif kazanç kaybıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif performans kaybı gibi kazancı bereketlendiren birçok ana unsurun devre dışı kalması mânâsına gelecektir. Bereketsizliğin sebebi budur. Fakat öte yandan kerahet vaktinde eğer iş ve yoğunluk uyumayı gerektiriyorsa pekâlâ uyunabilir. Meselâ gece mesaisi yapmış birisi sabah namazını kıldıktan sonra kerahet vaktinin geçmesini beklemeden uyuyabilir. Ve bu sünnete aykırı düşmez. Çünkü adam günlük mesaisini yapmışhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif sabah namazını da kılmışhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif kerahet vaktinin geçmesini beklemeye artık dinî bir sebep yoktur. Burada kerahet vakti sadece bir zaman ismi olarak zikredilmiştir. Yoksa mutlak derecede uyku yasağı getiren bir zaman parçası olarak gelmemiştir.

Feylule uykusunda da aynı durum söz konusudur. İkindi namazından sonra güneş tamamen batıncaya kadar geçen zaman dilimi keza birçok iş kolu için en verimli zaman dilimidir. Bu saatte uyumak rızkı dahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif ömrü de noksanlaştırır. Çünkü insanın günün verimini muhasebe edeceğihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif ölçüp tartacağıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif yarınki gün için yeni plânlar yapacağıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif hayat için yeni moral ve motivasyon bulacağı bu zaman diliminde uyumak insanı bütün bu neticelerden genellikle mahrum bırakır. Buradaki uyku sakındırmasının da kerahet vaktine denk gelmesi ile ilgisi yoktur. Zaman dilimi bakımından sakıncalı görülmüştür. Fakat şüphesiz bunun da istisnası vardır: Meselâhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif gündüz boyu aralıksız yoğun bir çalışma gösterip akşamdan sonra gecenin bir vaktine kadar yeniden yoğun bir çalışmaya girecek birisi içinhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif eğer bu vakitte biraz boşluk söz konusu olursahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bu kişinin bu vakitte bir miktar kestirmesinde dinen bir sakınca olmaz.

Görüldüğü gibi Gaylule ve Feylule uykuları kerahetle ilgili olarak değilhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif fakat çoğunluk için zaman dilimi olarak sakıncalı bulunmuştur. Kaylule uykusu olan kuşluk vaktinden öğle sonrası vakte kadar güneşin en hararetli olduğu zaman dilimi içinde yarım saat kadar uyumak ise sünnette tavsiye edilmiştir. Bu tavsiyeyi öğle öncesi giren kerahet vakti delemez. Yani kerahet vakti geldi diye sünnet olan öğle uykusunun yapılamaması söz konusu değildir. Çünkü esasen kerahet vakitlerinde sadece namaz kılma yasağı vardır. Bunun da gerekçesi hadiste açıklanmıştır. Hadisçe bunun gerekçesihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif o vaktinhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif kâfirlerin güneşe secde ettikleri vakit oluşudur. (Müslimhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif Salatül Misafirinhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif 294)

O halde kerahet vakitlerinden olan sabah gün doğarken ve akşam gün batarken uyumanın mekruh görülmesininhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bu vakitlerin kerahet vakti olması ile ilgisi yoktur. Bunun gerekçesihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif sadece insan fıtratının bu vakitlerde daha performanslı oluşu ve bu performansı negatif olarak uykuda öldürmeyip pozitif mânâda değerlendirme gereğidir. Bu durumda Kaylule uykusu olan öğle uykusuhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif öğle öncesi kerahet vaktinde yapılabilmektedir.

Kaylule uykusunun tavsiye edildiği saat ise kaba kuşluktan ikindi öncesi zamana kadar geçen saattir. Bu saat kişiye ve iş yoğunluğuna göre ve kişiye özel olarak değişebilmektedir. Belirli bir saat verip itaat ehlini saatle sınırlandırmak doğru değildir.

"Uyku üç nevidir (çeşittir):

"BİRİNCİSİ: Gaylûledir kihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif fecirden sonrahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif tâ vakt-i kerahet bitinceye kadardır. (Yâni güneşin doğuşundanhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif yaklaşık 45 dakika geçinceye kadarki zamandır). Bu uykuhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif rızkın noksaniyetine ve bereketsizliğine hadisçe sebebiyet verdiği içinhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif hilaf-ı sünnettir. [Sünnete aykırıdır.> Çünkü rızık için sa'y etmenin [çalışmanın> mukaddematını ihzar etmenin [başlangıcınıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif hazırlığını yapmanını en münasip zamanıhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif serinlik vaktidir. Bu vakit geçtikten sonra bir rehavet arız olur. O günkü sa'ye ve dolayısıyla da rızka zarar verdiği gibihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bereketsizliğe de sebebiyet verdiğihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif çok tecrübelerle sabit olmuştur.

"İKİNCİSİ: Feylûledir kihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif ikindi namazından sonrahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif mağribe (akşama) kadardır. Bu uyku ömrün noksaniyetinehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif yânihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif uykudan gelen sersemlik cihetiylehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif o günkü ömrü nevmâlûdhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif yarı uykuhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif kısacık bir şekil aldığındanhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif maddi bir noksaniyet gösterdiği gibihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif manevî cihetiyle dehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif o gün hayatinin maddî ve manevî neticesi ekseriya ikindiden sonra tezahür ettiğindenhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif o vakti uyku ile geçirmekhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif o neticeyi görmemek hükmüne geçtiğindenhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif güya o günü yaşamamış gibi oluyor.

"ÜÇÜNCÜSÜ: Kaylûledir kihttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bu uyku Sünnet-i Seniyyedir. Duhâ vaktindenhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif öğleden biraz sonraya kadardır. Bu uykuhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif gece kıyamına sebebiyet verdiği için sünnet olmakla beraberhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif Ceziretü'l Arabdahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif vaktü'z-zuhr denilen şiddet-i hararet zamanında bir tatil-i eşgalhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif âdet-i kavmiye ve muhitiye olduğundanhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif o Sünnet-i Seniyyeyi daha ziyade kuvvetlendirmiştir. Bu uyku hem ömrühttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif hem rızkı tezyide medardır. Çünkü yarım saat kaylülehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif iki saat gece uykusuna muâdil gelir. Demekhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif ömrüne her gün bir buçuk saat ilâve ediyor. Rızık için çalışmak müddetinehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif yine bir buçuk saat ölümün kardeşi olan uykunun elinden kurtarıp yaşatıyor ve çalışmak zamanına ilâve ediyor." (Lem'alarhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif 269)

Demek ki; güneşin doğuşundanhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif yaklaşık 45 dakika geçinceye kadar geçen zamanda uyumak iyi değildir. Aslolan erken yatıp erken kalkmaktır. Sabah namazını kıldıktan sonra uyumamakhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif Kur'ânhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif hadis tefsirhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif ilmihal okuduktan sonra işbaşı yapmak lazımdır.

Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: "Sabahın erken saatlerinde bereket ve başarı vardır."

Son zamanlarda gittikçe artan bereketsizliğin ve başarısızlığın hikmeti bu hadis-i şerifin ışığında aranıp bulunmalıdır. Maalesef televizyonhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif "erken uyumanın düşmanı" olarak insanın karşısına dikilmiştir. Bu şedit düşmanı alt ediphttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif mümkün mertebe erken yatıphttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif teheccüd namazına kalkmakhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif daha sonra güneş doğmadan önce sabah namazına dinç olarak uyanmak ve ondan sonra yatmayıp çalışmaya başlamak lazımdır. Zindehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif dinçhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif çalışkan oluşlarına hepimizin şahit olduğu dedelerimiz ve ninelerimiz böyle yaparlardı. Bu güzel âdet yok oluncahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif sağlık tahttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bereket dehttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif huzur da yok oldu.

İkindi ile akşam arasında yatmamak lazımdır. Herkes bu vakitte yatmanın zararını bizzat tecrübe ederek görmüştür. O vakit yatıp da kalkan kimse sersem gibi olurhttp://www.ilahiyatforum.com/forum/i...es/virguli.gif bir türlü kendisini toparlayamaz.

Öğle namazını kıldıktan sonra bir müddet yatmak ise çok faydalıdır.
Selam ve dua ile...