Sözlük: E Harfi

Sözlük: E Harfi
EKRAN BÜYÜKLÜĞÜ: Bilgisayarlarla birlikte kullanılan monitör veya standart bir televizyon gibi görüntü sağlayan aygıtların büyüklüğü belirtilirken, ekranın çapraz iki kenarının birbirlerine olan uzaklığı ölçülür. Elde edilen rakam ise ekran büyüklüğünü temsil eder. Her zaman hatırlanması gereken nokta, bir ekranın çok büyük olmasının, onun kaliteli görüntü sunabileceği anlamına gelmediğidir. Ayrıca ölçülen ekran boyutları ile gerçek görüntü alanı arasında her zaman belli bir fark bulunur. Yüksek kaliteli aygıtlarda bu fark çok daha düşüktür; böylece görülebilir gerçek ekran boyutunun da mümkün olan en yüksek değere ulaşması sağlanır.

EKRAN ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ: Ekranınızda görüntülenen piksel sayısını belirtmek için kullanılan değerdir. Monitör ne kadar büyükse, görüntüleyebileceği piksel sayısı da o kadar artar. Dolayısıyla görüntü kalitesi de genellikle yüksek olur. 15 inçlik bir monitör, dikey olarak 768 piksel, yatay olarak 1.024 piksel görüntüleyebilir. Bu durum, kısaca "1.024 x 768" şeklinde İfade edilir ve monitörün desteklediği maksimum çözünürlüğü temsil eder.

EKRAN FİLTRESİ: Özellikle birkaç yıl öncesinin teknolojisi ile üretilen eski monitörlerde yüksek radyasyon yayılımı ve ekranda parlama oluşması gibi sorunlar mevcuttur. Bu sorunlar hem görüntünün kalitesini olumsuz yönde etkilerler, hem de göz sağlığınızı tehdit ederler. Böyle bir durumla karşı karşıya kalmamak için özel ekran filtreleri geliştirilmiştir. Bu filtreler, görüntü olarak koyu renkli bir cam paneli andırırlar ve ekranın önüne yerleştirilerek kullanılırlar. Yeni nesil monitörlerin büyük çoğunluğunda radyasyon ve parlama sorunu ortadan kaldırılmıştır. Bu yüzden ekran filtresi kullanımı da artık eskisi kadar gerekli değildir.

EKRANI KAPLAMA: "Ekranı Kapla" düğmesini (başlık çubuğunun sağ tarafında, ortada bulabileceğiniz simge) tıklayarak, ekrandaki bir pencereyi tüm ekrana yaymak anlamına gelir. Bu pencereyi eski boyutuna getirmek için yine aynı simgeye tıklamanız yeterli olacaktır.

EKRAN KORUYUCU: Fareyi veya klavyeyi önceden belirtilen bir süre boyunca kullanmadığınızda devreye girerek monitörü kapatan ya da ekranda hareketli / hareketsiz resimler görmenizi sağlayan özel programlara verilen isimdir. Bu tür programların geliştirilmesindeki ilk amaç, özellikle eski teknolojiler ile üretilen monitörlerde görülen "ekran yanması" sorununu önleyebilmektir. Çünkü bu tip monitörlerde aynı görüntü uzun süre ekranda kalırsa katot tüpünün iç kısmında bulunan fosfor tabakasında bozulmalar meydana gelebiliyordu. Ancak bu sorun, yeni nesil monitörlerde tamamen aşılmış durumda. Bu yüzden ekran koruyucular, artık sadece görsellik ya da enerji tasarrufu gibi nedenler için kullanılıyor.

EL SIKIŞMA: Bilgisayar veya diğer aygıtlar arasında doğru bir iletişim kurulabileceğini bildiren sinyale verilen isimdir. Donanımlar için el sıkışma, veri kabloları haricinde kalan özel kablolar yardımıyla gerçekleştirilen ve her türlü donanımın verileri göndermeye ve almaya hazır olduğunu belirten işlemdir. Yazılım el sıkışması ise telefon hatları üzerinden gerçekleştirilir (modemden modeme veri aktarımı gibi).

EL TARAYICISI: Küçük boyutlu resim ve metinlerin hızlı bir şekilde ve düşük çözünürlükte taranabilmesini sağlayan cihazlara verilen isimdir. Standart tarayıcılara oranla nispeten daha ucuz olan ve küçük boyutlarıyla her zaman yanınızda taşıyabileceğiniz el tarayıcıları, genellikle barkod okuma ve benzeri işlemler için kullanılıyorlar.

EL YAZISI TANIMA: Basit bir kağıt üzerine elle yazılmış bir metnin bilgisayarın okuyabileceği formata dönüştürülmesi işlemine verilen isimdir. Bilgisayarınızın bu işlemi yapabilmesi için, öncelikle dijital kaleme ya da farklı bir el yazısı giriş aygıtına sahip olmanız gerekir. Ayrıca bu aygıtları özel yazılımlarla desteklemeniz de şart. Bahsettiğimiz yazılımları çoğunlukla satın aldığınız cihazın kutusunda ve bundle olarak bulabilirsiniz.

ENCRYPTION (ŞİFRELEME): Özellikle internetin yaygınlaşması ile birlikte veri güvenliği kavramı da büyük önem kazanmıştır. Yetkisi olmayan kullanıcıların gizli bilgilere ulaşmasını engellemek için programların ya da veri dosyalarının şifrelenmesi gerekmektedir. Türkçe karşılığı şifreleme olan "encryption" terimi, internet üzerinden veri transferi yapılırken sık sık karşınıza çıkabilir.

ENTER: Klavye tuşları arasında en sık kullanılan tuşlardan birisidir. Enter tuşu, bir metinde paragraf sonlarını belirlemek amacıyla kullanılır. Diğer bir fonksiyonu ise, yapılan işlemi onaylamaktır. Örneğin bir program simgesini seçip bu tuşa basarsanız, seçtiğiniz program çalışacaktır. Aynı şekilde diyalog pencerelerinde yaptığınız değişiklikleri onaylamak için de enter tuşuna başvurabilirsiniz.

ENIAC: 1946 yılında askeri bir uygulama için özel olarak üretilen ilk dijital hesap makinesinin adıdır. Topçulukta kullanılan balistik hesapları hızlandırmak amacıyla geliştirilmiştir. 160 metrekarelik bir alana yayılan bu cihazın ağırlığı tam 30 tondu. Eniac, 1955'e kadar hizmet verdikten sonra, yerini yeni teknolojilere bıraktı.

EPIC: "Elektronik Privacy Information Center"in kısaltmasıdır. 1994 yılında kurulan kuruluş, siber alemdeki kullanıcı haklarını korumayı amaçlamaktadır.

ERİŞİM DEMETİMİ: Ağ üzerindeki diğer bilgisayarların hizmetine sunulmuş olan dosya ve programların ne şekilde kullanılacağını belirleyen bir güvenlik mekanizması. Örneğin bir dosyanın tüm kullanıcılar tarafından görülebilmesini; ancak sadece birkaçı tarafından değiştirilebilmesini sağlamanız mümkün. İşte bu ayarlara "erişim denetimi" adını veriyoruz.

ESC: Klavye üzerindeki tuşlardan birisidir ve genellikle yapılan bir işlemi ya da çalışan bir programı durdurmak için kullanılır.

EŞİTLEMEK: Bir bilgisayarın sabit diskinde bulunan dosyalarla, aynı dosyaların başka bir bilgisayardaki sabit disk üzerinde bulunan sürümleri arasındaki muhtemel farkları karşılaştırmak anlamına gelir. Eşitleme işlemi sırasında iki dosya arasında fark bulunursa, eski dosya en son sürüm ile değiştirilir; yani güncellenir.

ETHERNET (YEREL AĞ): Birden fazla bilgisayarın, özel protokoller ve kablolar yardımıyla birbirlerine bağlanmasını sağlayan ağa verilen isimdir.

Ethernet standardı, saniyede 10 megabit (10 milyon bit) düzeyinde temel bant iletişimi sağlar. Ancak yeni teknolojiler yardımıyla bu rakamın çok daha üzerine çıkmak da mümkün olabilmektedir.