Her Şeyi Allah'a Bağlamak

İnsanoğlu dünyaya gözlerini açtıktan sonra çevresiyle ilgilenmeye başlar.Geliştikçe çevresiyle ilgileniş biçimi ve niteliğide değişir,gelişir.Çocuk çevresinde varolan varlıkları,olayları sürekli gözlemler,onları inceler,anlamaya çabalar.Çocuk tam anlamıyla merakı giderek artan bir kaşiftir.Bu keşif yolculuğu esnasında,varlığı,kendi varlığını,hayatı,olayları,olgu ları sorgular;onları tanımaya anlamlandırmaya çalışır.Çocuk çevresindeki varlıklara ilişkin ve cevabı bilimle verilecek sorular sorduğu gibi,"Ben kimim?","Hayat nedir?","Hayatın anlamı nedir?"vb. ,cevabı sadece dinden gelen soruları da sorar.
Çocuk bu soruları cevaplama çabasını sürdürürken çevresindeki kişilerden yardım almak ister.Ne olduğunu merak ettiği her şeyi onlara sorarak bilgilenmek ister.Bu soruların uygun cevabını bulma konusunda ona yardımcı olabilmek,son derece önem arz etmektedir.Ancak,söz konusu yardımda bulunmak pek de kolay değildir.Bu bağlamda anne ve babalar,öğretmenler,büyükler çok zor durumlarda kalabilmektedirler.Dahası yararlı olmak amacıyla zararlı olabilmektedir.
Büyüklerin en fazla zorlandıkları sorular,çocukların Allah hakkındaki sorularıdır,denebilir.Ne var ki büyükler de çocuklara Allah'ı tanıtmak adına her fırsatı değerlendirmeye kalkışabilmektedirler.Kendiler ince fırsatı yakaladıklarını sandıkları her durumda,Allah'ı konu edinebilmektedirler.Bu çerçevede en fazla yapılanlardan biri de,varlıklarla, çevrede olan olaylar ve olgularla Allah arasında doğrudan bağ kurmaya çalışmaktır.
Varlık dünyası,çevrede olup biten olaylar ile Allah arasındaki bağı çocuğun fark edip doğru anlamlandırmasına yardımcı olmak, çok da kolay değildir.Çocuğun neyi nasıl algıladığı,soruyla neyi aradığı,soru ile asıl neyi öğrenmek istediği vb. iyi anlaşılmaz ve onun ihtiyacının ne ile nasıl karşılanacağı iyi kestirilemezse yapıcı olmak adına yıkıcı olunabilmektedir.Soruya cevap verirken,çocuğun altında ezileceği soruların sökün etmesine yol açılabilmekte;tatmin sağlamak amaçlanırken,tam aksine dinmez bir huzursuzluk oluşturulabilmektedir.Daha kötüsü,Allah'ı sevdirmek istenirken o'ndan uzaklaştırmaya neden olunabilmektedir.
Bir meslektaşım anlatmıştı.Marmara depremine ilişkin acı tabloları oğlu ile birlikte televizyonda izlerken 4-5 yaşlarındaki çocuk birden şu soruyu yöneltiyor:"Baba!Bunları kim yapıyor?"
Meslektaşım bu sorudan şunu anlıyor:"Bu yerin altını üstüne çeviren kocaman binaları hallaç pamuğu gibi atan güç nedir?Bu kadar büyük olayları kim yapıyor? vs."Çocuğun sorusunu böyle anlayan baba,tam fırsatını yakalamış olduğunu düşünerek değerlendirmeye kalkışıyor ve şöyle cevap veriyor:"Oğlum!Bunları Allah yapıyor."Biraz sonra çocuk şunu haykırıyor."Öyleyse,ben de gidip onun evini yıkacağım!"Bu cevap karşısında meslektaşım şaşırıyor,ne diyeceğini bilemez hale geliyor.Baltayı taşa vurduğunu anlıyor;ama olan olmuştur artık.
Burada bir kaç yanlış birden yapılmıştır.Her şeyden önce çocuğun sorudan maksadının ne olduğu iyi anlaşılmadan cevap verileye kalkışılmıştır.Çocuk,gördüğü manzaralar karşısında çok üzülmüş ve bunu yoğun üzüntüyle aslında şunu sormak istemektedir:"Bu yapılır mı?,Bunu kim yapar?,Bu yapılacak iş mi?, Hiç mi acıma yok?,Bu ne merhametsizlik?vs."Çocuğun kendince kodlayıp yönelttiği sorular,büyükler için her zaman açık seçik olamaz;onların kodlarını doğru çözmek pek kolay değildir.Bu soru da o türden.Baba soru cümlesindeki kodlamayı doğru çözümlemeyip yanlış anladığı için verdiği cevap da uygun düşmemektedir.
Diğer bir vahim yanlış da,meydana gelen olayın Allah ile bağının yanlış biçimde kurulmasıdır.Olay doğrudan Allah'a bağlanmaktadır.Depremle tabii ki Allah'ın ilgisi var;O dilemeden hiç bir şey olamaz,her şeyi yaradan O'dur.Ama O,bütün yapıp etmelerini sebeplere bağlamış;tabir caizse kendi icraatlarını sebeplerin arkasına saklı tutmuştur.O'nun her varlık ve olayın mutlak yaratıcısı olduğunu anlamak için bu sebepler perdesini iyi tanıyıp onu aralayabilmek gerekmektedir.Bu yüzden,depremde olup bitenleri doğrudan Allah'a bağlamakla söz konusu ilginin mahiyeti ve niteliği yanlış anlatılmaktadır
(Alıntı)