GÂFİL
Sözlükte "önemsemeyen, kasıtlı veya kasıtsız terk eden, farkına varmayan, kayıtsız kalan, ihmal eden, boş bulunan ve aldanan; dalgın ve dikkatsiz kimse" anlamına gelir. Kur'ân'da Allah'ın kınadığı ve azap edeceğini bildirdiği "gafiller" daha çok kâfir insanları ve onların inanç, söz, fiil ve davranışlarını ifâde eder. Kâfirlerin gafleti; îmân esaslarını inkâr etmeleridir (Nahl, 16/107-108). Âhiretten yüz çevirenler (Yûnus, 10/7), âyetleri yalanlayanlar (A'râf, 7/136), âhirete inanmayanlar ve oradaki hesaba hazırlanmayanlar (Meryem, 19/39; Enbiyâ, 21/1, 97), cehennemlikler (A'râf, 7/179) ve Allah'ı anmayı terk edenler (A'râf, 7/205) Kur'ân'da "gafiller" olarak nitelenmiştir. Îmân ettiği halde; îmânın gereklerini yerine getirmeyenler de "gâfil" vasfını alırlar. A'râf sûresinin 205. âyeti buna işaret etmektedir. Tasavvuf ehli, Allah'ın emir ve yasaklarına riâyet etmeyenlere "gâfiller" demiştir. (bk. Gaflet) (İ.K.)
