Terbiyeye Erken Baslama

Terbiyeye Erken Baslama

Batida yakin zamana kadar, terbiye açisindan çocukluk yillarinin ehemmiyeti kabul edilmezken, zamanimizda, çocuklarin okullasma yasi gitgide asagilara çekilmektedir. En yeni iddialara göre, çocugun sahsiyet terbiyesi büyük kismiyla ilk yaslarda gerçeklesmektedir. Bloom’a göre insan zekâsinin yarisi, dört yasina geldiginde, üçte ikisi de alti yasina gelince tesekkül etmis olmaktadir. (1) Russel’e göre karakter terbiyesi 6 yasinda tamamlanmis olmalidir. Ilk yaslarin ögrenme, kabiliyetlerin inkisâfi ve güzel aliskanliklarin kazanilmasi açilarindan önemi anlasildikça, Batida okullasma yasinin asagilara çekildigini ve hatta 3-6 aya kadar olabilecegine dâir görüslerin ortaya atildigina sâhid olmaktayiz. (2)

Dinimiz açisindan da fiilî ve sistemli terbiye mümkün mertebe erken baslatilmalidir. Hz.Peygamber: “Küçüklükte ögrenilen tas üzerine kazidir, büyüklükte ögrenilen buz üzerine yazidir” buyurmus (3) ve fakat yasla ilgili rakam vermemistir. Hatta Kur’ân-i Kerîm’de küçük yasta hikmet verilen Hz.Yahya (4) ve besikte konusan Hz.Isa’dan (5) bahsedilmis olmasi bile terbiyede erken yasin önemine ilâhî bir uyari kabul edilebilir. (6)

Gerek dinî bilgilerin ve gerekse dinî amellerin (namâz, oruç, tesettür, hac vs.) çocuklara erken yaslarda verilmesinin bir sebebi, insan fitratinda hayrin bir aliskanlik oldugu’na dâir düstûr olsa gerektir: “Hayra alisin. Zira hayir aliskanlikla kaimdir.”(7) Burada hayir kelimesiyle, dinimizin yapilmasini emir ve tesvîk ettigi her çesit güzelliklerin ifâde edildigini anlayabiliriz.

Anne ve babalar, çocuk terbiyesinde, küçüklükten îtibâren dinin öngördügü hayirlari ögretme ve alistirmayi esas alsalar, çocuk suçluluklari büyük ölçüde önlenir.

Kaynaklar:
1-Genis bilgi için bkz. Hz.Peygamber’in Sünnetinde Terbiye, s. 77-78 vd. 116-117
2-Genis bilgi için bkz. Hz.Peygamber’in Sünnetinde Terbiye, s. 40-43
3-Hadîsin kaynagi ve sihhat durumu için bkz. a.e. s. 113
4-Meryem 12-13
5-Meryem 29-33
6-Bazi açiklamalar için Kur’ân’da Çocuk adli kitabimiz görülebilir, s.. 128-131. Bu kitap yenilerde Çocuk Egitimi adiyla basilmistir (Nesil, Istanbul, 2000).
7-Heysemî, Nureddin Ali Ibnu Ebi Bekr (v. 807 h.), Mecmau’z-Zevâid ve Menba’ul-Fevâid, Beyrut, 1967, 2, 101