CenÂze

CENÂZE

Cenâze, ölü, anlamına gelmektedir. Her canlı ölümü tadacaktır (Âl-i İmrân, 3/185; Enbiyâ, 21/35). Doğum gibi ölüm de, Allâh'ın değişmez sünneti, tabiî bir olaydır. Fakat İslâm inancı bakımından ölüm bir son değil, yeni bir hayatın başlangıcıdır. Dinimizde insan, dünya hayatında da, ölümünden sonra da saygıya layıktır. Ölüye gösterilen bu saygı, ölünün yakınlarına bir tesellî mahiyeti taşıdığı gibi, ölümün hiçlik olmadığını da anlatma amacına yöneliktir.
İslâm dini, sosyal dayanışma, adalet ve yardımlaşmaya büyük önem vermiştir. Bu çerçeveden olarak, hastaları ziyaret ederek onlara Allah'tan şifa, sıhhat ve afiyet dilemek, sabır ve tahammül tavsiye etmek, dünya hayatını terk etmek üzere olan hastaları kıbleye çevirip, onlara şahadet telkin etmek tavsiye edilmiş, vefat hadisesi gerçekleşince ölüyü yıkamak, kefenlemek, namazını kılmak, kabre kadar taşımak, defnetmek ve ölü için dua etmek de sosyal görev olarak kabul edilmiştir. Ayrıca ölen bir Müslüman'ın ardından Allah'tan rahmet dilemek, hayırla yad etmek ve iyiliklerinden bahsetmek dinimizin tavsiye ettiği davranış biçimidir. Ölü için kötü sözler sarf etmek veya arkasından varsa kötülüklerini açıklamak ise, İslâm'ın hoş görmediği bir hareket tarzıdır. Nitekim Hz. Peygamber, ölülerimizi hayırla anmamızı bizlere tavsiye etmiştir. Son nefesine yaklaşmış ve ölmek üzere olan kişiye muhtazar; ölen kişiye meyyit; ölü için genel olarak yapılması gereken hazırlıklara techiz; ölünün yıkanmasına gasil; kefenlenmesine tekfîn; musallâya ve namazdan sonra kabristana taşınmasına teşyî' ve kabre konulmasına da defin denir. Ölen bir Müslüman'ı yıkamak, kefenlemek, onun için namaz kılıp dua etmek ve kabre gömmek Müslümanlar için farz-ı kifayedir. (İ.P.)