CUÂLE (Ödül)

CUÂLE (Ödül)

Yapılacak belirli bir iş karşılığında ücret veya mükafat vaad etme ya da ödenecek ücret veya mükafata cuâle denir. Cuâle tek taraflı irade beyanı ile borç doğuran hukukî işlemlerdendir. Hanefîlere göre cuâle, sadece kaçak kölenin sahibine getirilmesine karşılık ödenen ücret olarak kabul edilmiş, bunun dışında cuâle kabul edilmemiştir. Malikî, Şafiî ve Hanbelî mezheplerine göre ise, ihtiyaç sebebiyle bunun dışındaki alanlarda da cuâle kabul edilmiştir. Kaçak bir hayvanı yakalayacak kimseye, bir hastayı iyileştirecek doktora mükafat vadi bu konuda örnek olarak verilebilir. Cuâlenin geçerli olması için vaatte bulunan kişinin tam ehliyete sahip olması; irade beyanının da, yapılacak işi, ödenecek ücreti ve borçlanma taahhüdünü açık ve kesin bir şekilde ortaya koyması gerekir. Cuâle, Şafiî ve Hanbelî fakihleri ile Malikîlerdeki hâkim görüşe göre, işe başlamadan önce iki taraf için de bağlayıcı olmayan bir hukukî işlemdir; bundan önce iki taraf da vazgeçebilirler. (İ.P.)