Islam Uygarligi Etkisinde Gelisen Türk Edebiyati

Karahanli hükümdari Satuk Bugra Han'in Islâm dinini devlet dini ularak kabul etmesi (940), Orta Asya Türk boylarinin yavas yavas Islâm uygarliginin etkisine girmesine yolaçti. Çesitli Türk boylarinda Arap abecesi benimsendi; Türkçe'nin yapisinda Arapça ve Farsça sözcükler görülmeye baslandi. Orta Asya Türk edebiyati, sirasiyla Karahanli edebiyati (Kasgarli Mahmut: Divanü Lügat it-Türk; Yusuf Has Hacip: Kutadgu Bilig; Edip Ahmet: Atabet ül-Hakayik; vb.)Harzem-Altinordu edebiyati (Kerderli Mahmut: Nehc ül-Feradis(Cennetlerin Açik Yolu]; Seyh Serif Hoca: Muin ül-Mürit [Müritlerin Yardimcisi]; Harizmi; Muhabbetname; Ali; Kissa-i Yusuf; vb.), Çagatay edebiyati (Hüseyin Baykara; Ali Sir Nevai; Muhammet Seybani Han; Babur [Vekayiname}; Ebülgazi Bahadir Han (Secere-i Türk) vb.) evrelerini yasadi (günümüzün Özbek edebiyati, Çagatay edebiyatinin devamidir). Dogu Türkçesi'nin egemen oldugu yörelerde gelisen bu edebiyatin yani sira, Bati Türkçesi çevrelerinde de Azeri edebiyati (Molla Penah Vakif; Sehriyar; vb.), Türkmen edebiyati (Mahdum Kuli, vb.) ve Anadolu Türk edebiyati gelisti. XIII. yy'dan baslayarak büyük bir gelisme gösteren Anadolu Türk edebiyati, divan edebiyati ve halk edebiyati kollarina ayrildi