Denizlerin Sakinleri Balıklar

DENİZLERiN SAKiNLERİ: BALIKLAR

http://www.malediven.net/reiseberich...04/bild_28.jpg

Oturdugumuz ev, okudugumuz okul, üzerinde yürüdügümüz kaldirim, içinde oynadigimiz parklar, soludugumuz hava hepsi bizim dünyamiza ait varliklardir. Bu dünyada kuslar, insanlar, agaçlar, bitkiler, hayvanlar bulunur. Oysa, bizim fazla görmedigimiz, sadece varligini bildigimiz ve çogunlukla televizyondan izledigimiz bir dünya daha vardir. Bu dünyanin içinde de kendine özgü hayvanlar ve bitkiler yasar. Onlar da bizim dünyamizin nasil bir yer oldugunu bilmezler. Biz onlarin dünyasinda yasayamayiz, onlar bizim dünyamizda yasayamazlar. Hatta o dünyada nefes almamiz bile imkansizdir.

Evet, sözünü ettigimiz dünya, baliklarin yasadiklari su alti dünyasidir. Yalniz unutmamaniz gereken bir sey var. Su alti dünyasinda yalnizca baliklar yasamaz. Sürüngenleri, böcekleri, bitkileri barindiran su alti dünyasi milyonlarca tür canliya ev sahipligi yapar. Bu dünyada yasayan canlilar da kendilerine özgü yöntemlerle yemek yer, nefes alir ve uyurlar.

Baliklarin solunum sistemleri tüm canlilardan farklidir. Baliklar, bizdeki burunlarin yerine nefes almak için solungaçlara sahiptirler. Bunlarla suyun içindeki oksijeni kullanabilirler. Sürekli olarak agizdan içeri alinan su, solungaç yaylarinin üstünden arkaya dogru geçer. Solungaçtaki kilcal damarlar sudaki çözünmüs oksijeni alip, vücuttaki karbondioksiti suya birakirlar. Baliklarin çogunlugunda burun delikleri vardir, ama bunlar solumak için hiçbir zaman kullanilmaz. Burun delikleri minik keseciklere açilir ve balik bunlara dolan sudan kokuyu alir. Mesela köpekbaliklari avlarini kokularindan bulur.

http://www.dsi-reisen.de/images/bild...hen/wimpel.jpg

Ayrica, baliklarda insanlardaki gibi göz kapaklari yoktur. Baliklar dünyaya gözlerinin üstünü kaplayan seffaf bir örtü arkasindan bakarlar. Bu perde dalgiçlarin sualti gözlüklerini andirir. Çogu zaman oldukça yakindaki nesneleri görmeleri gerektiginden baliklarin gözleri de bu ihtiyaca göre yaratilmistir. Küresel ve sert olan yapilari yakin plani görmeye göre ayarlidir. Uzaga bakmak istediginde ise, bütün lens (mercek) sistemi gözün içindeki özel bir kas mekanizmasiyla arkaya dogru çekilir.

Baliklar çevrelerindeki dünyayi koklama, isitme, dokunma ve tatma gibi bes temel duyularinin yani sira "yanal" çizgileriyle de algilarlar. Bu çizgiler boyunca uzanan duyarli sinir hücreleri yanindan geçtikleri cismin büyüklügünü ve yönünü algilar. Kör olan magara baliklari karanlikta böylece kolaylikla hareket edebilir. Bu sistem bir çesit denizalti radari ya da diger adiyla "sonar"dir.

Ayrica birçok balik türünün karin boslugunda ince uzun, balona benzer, içi hava dolu bir kesecik vardir. Bu kesecigin yardimiyla suyun içinde dengelerini korurlar.

Allah'in dilemesiyle çesit çesit yaratilmis olan baliklar, güzel renkleri, sekilleri ve hareketleriyle insanlari hayrete düsürür. Birçok balikta görülen canli ve parlak renkleri, diger hayvanlarin arasinda bulmak güçtür.
Buraya kadar anlattiklarimizi belki de biliyordunuz. Ancak baliklarla ilgili çok sasiracaginiz bir detay daha var. Baliklar, üzerlerinde yasayan parazitlerinden temizlenmek için çogu zaman kendilerinden çok daha küçük temizleyici baliklara ihtiyaç duyarlar. Bu temizleyici baliklar rahat ve korkusuz bir sekilde bazen kendilerinden çok büyük bir baligin agzina girerler. Bu baligin dislerini ve solungaçlarini temizler, bu sayede kendi karinlarini da doyurmus olurlar. Büyük baliklar da temizlenmelerine yardimci olan bu baliklara hiçbir zarar vermezler.

Peki temizleyici baliklar agizlarina girdikleri büyük baliklarin kendilerini bir anda yutuvermeyeceginden nasil emin olurlar? Agizlarini temizledikleri büyük baliklarin kendilerine hiç zarar vermeyecegini nereden bilirler? Adeta karsilikli bir anlasmalari varmis gibi onlara nasil güvenebilirler? Anlasmalari olsa bile isleri bittiginde büyük baligin anlasmayi bozup kendilerini yemeyecegi hakkinda ne garantileri vardir?
Evet temizleyici baliklar bu tehlikelerin hiçbirinden emin olamazlar. Ancak Rabbimiz her iki baliga da birbirlerinden karsilikli faydalanmayi ilham ettigi için ne büyük balik temizlikçi baliga zarar verir, ne de temizlikçi balik büyük baliktan çekinip korkar. Büyük balik temizlenir, küçük balik ise temizledigi parazitlerle karnini doyurur. Allah'in kendilerine olan ilhami sonucu her ikisi de büyük bir uyum ve yardimlasma içinde yasamlarini sürdürürler.

http://www.mainaquarium.de/meeresfische1.jpg

http://www.dieter-kloessing.de/Maled...-granulata.jpg