Kısaltmalar

Kısaltma; bir kelime, terim veya özel adın, içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmalarla ilgili kurallar şunlardır:
1. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları genellikle her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır: TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri); KB (Kutadgu Bilig); TD (Türk Dili), TK (Türk Kültürü), TDED (Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); B (batı), D (doğu), G (güney), K (kuzey); GB (güneybatı), GD (güneydoğu), KB (kuzeybatı), KD (kuzeydoğu).
Ancak bazen kelimelerin, özellikle son kelimenin birkaç harfinin kısaltmaya alındığı da görülür. Bazen de aradaki kelimelerden hiç harf alınmadığı olur. Bu tür kısaltmalarda, kısaltmanın akılda kalabilmesi için yeni bir kelime oluşturma amacı güdülür: BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi), İLESAM (İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), TÖMER (Türkçe Öğretim Merkezi).
Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz.
2. Element ve ölçülerin uluslararası kısaltmaları kabul edilmiştir: C (karbon), Ca (kalsiyum), Fe (demir); m (metre), mm (milimetre), cm (santimetre), km (kilometre), g (gram), kg (kilogram), l (litre), hl (hektolitre), mg (miligram), m² (metre kare), cm² (santimetre kare).
3. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla element ve ölçülerin dışında kalan kelime veya kelime gruplarının kısaltılmasında, ilk harfle birlikte kelimeyi oluşturan temel harfler dikkate alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur: Alm. (Almanca), İng. (İngilizce), Kocatepe Mah. (Kocatepe Mahallesi), Güniz Sok. (Güniz Sokağı), Prof. (Profesör), Dr. (Doktor), Av. (Avukat), Alb. (Albay), Gen. (General); is. (isim), sf. (sıfat), hzl. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya).

* * *
Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm'yi, kg'dan, mm'den, YKr’un. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısalt*manın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT'ye, TDK’den, THY'de, TRT'den, YTL’nin. Ancak kısaltması büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN'da, BOTAŞ'ın, NATO'dan, UNESCO'ya.
Sonunda nokta bulunan kısaltmalar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kı*saltmalarda ek, noktadan sonra ve kelimenin okunuşuna uygun olarak yazılır: Alm.dan, İng.yi, vb.leri.
Tonsuz (sert) ünsüzle biten kısaltmalar, ek aldıkları zaman oku*nuşta tonsuz ses tonlulaştırılmaz: AGİK'in (AGİĞ'in değil), CMUK'un (CMUĞ'un değil), RTÜK'e (RTÜĞ'e değil), TÜBİTAK'ın (TÜBİTAĞ'ın değil).
Ancak birlik kelimesiyle yapılan kısaltmalarda söyleyişte k'nin yumuşatılması normaldir: ÇUKOBİRLİK'e (söylenişi ÇUKOBİRLİĞE), FİSKOBİRLİK'in (söylenişi FİSKOBİRLİĞİN).

KISALTMALAR DİZİNİ

A
Alay

AA
Anadolu Ajansı

AAFSE
Güney Avrupa Müttefik Hava Kuvvetleri (Allied Air Forces Southern Europe)

AAM
Atatürk Araştırma Merkezi

AB
Avrupa Birliği

ABD
Amerika Birleşik Devletleri

ABS
Motorlu taşıtlarda fren sistemi (Antilock Braking System)

ADSL
Asimetrik sayısal abone hattı (Asymmetric Digital Subscriber Line)

AET
Avrupa Ekonomik Topluluğu

AFP
Fransız Basın Ajansı (Agence France Press)

Age
Adı geçen eser

AGİK
Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı

AGİT
Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı

agm.
Adı geçen makale

agy.
Adı geçen yayın

AI
Uluslararası Af Teşkilatı (Amnesty International)

AID
Uluslararası Kalkınma Ajansı (Agency for International Development)

AIDS
Edinilmiş bağışıklık yetersizliği belirtisi (Acquired immune deficiency syndrome)

AİHM
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi

AİHS
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

AK
Avrupa Konseyi

AKBİL
Akıllı bilet

AKDTYK
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu

AKM
Atatürk Kültür Merkezi

AKPM
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi

AKUT
Arama Kurtarma Teşkilatı

Alb.
Albay

Alm.
Almanca

anat.
Anatomi

ant.
Antropoloji

AO
Anonim ortaklık

AOÇ
Atatürk Orman Çiftliği

AÖF
Açıköğretim Fakültesi

AP
ABD Haber Ajansı (Associated Press)

APS
Acele Posta Servisi

Apt.
Apartman, apartmanı

Ar.
Arapça

ARGE
Araştırma geliştirme

Arş. Gör.
Araştırma Görevlisi

ark.
Arkeoloji

As.
Asker, askerî, askerlik

Asb.
Astsubay

ASELSAN
Askerî Elektronik Sanayii

As. İz.
Askerî İnzibat

ASKİ
Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi

ASO
Ankara Sanayi Odası

AST
Ankara Sanat Tiyatrosu

astr.
Astronomi

astrol.
Astroloji

AŞ
Anonim şirket

AŞTİ
Ankara Şehirler Arası Terminal İşletmesi

AT
Avrupa Topluluğu

Atğm.
Asteğmen

atm.
Atmosfer

ATO
Ankara Ticaret Odası

AÜ
Anadolu Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi

Av.
Avukat

B
Batı, bay

BAE
Birleşik Arap Emirlikleri

bağ.
Bağlaç

BAĞ-KUR
Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu

BBC
İngiliz Radyo Televizyon Kurumu (British Broadcasting Corporation)

BCG
Verem aşısı (Bacillus Calmette Guèrin)

Bçvş.
Başçavuş

BDDK
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu

BDT
Bağımsız Devletler Topluluğu

BE
Büyükelçi

belgeç
Belgegeçer (faks)

bitb.
Bitki bilimi

biy.
Biyoloji

bk.
Bakınız

Bl.
Bölük

bl.
Bilişim

BM
Birleşmiş Milletler

Bn.
Bayan

Bnb.
Binbaşı

bot.
Botanik

BOTAŞ
Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi

Böl.
Bölüm

bs.
Baskı, basım

Bşk.
Başkan, başkanlık, başkanı, başkanlığı

BUE
Avrupa Birliği Bankası (Bank of Union European)

Bul.
Bulvar, bulvarı

Bulg.
Bulgarca

BÜ
Boğaziçi Üniversitesi

C
Cilt

Cad.
Cadde, caddesi

CAEC
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (Consultative Assembly of European Council)

cal
Kalori

CAO
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (Civil Aviation Organization)

CC
Konsolosluk birimi (Corps Consulaire)

CD
Kordiplomatik (Corps Diplomatique)

CDH
Avrupa İnsan Hakları Adalet Divanı (Cour Europeenne des Droits de l’Homme)

CE
Avrupa Konseyi (Council of Europe)

CENTO
Merkezî Antlaşma Örgütü (Central Treaty Organization)

CIA
ABD Merkezî Haber Alma Teşkilatı (Central Intelligence Agency)

CIF
Maliyet-sigorta-navlun (cost, insurance, freight)

CIOS
Uluslararası Bilimsel Organizasyon Konseyi (Conseil International pour l’Organisation Scientifique)

CIP
Taşıma ve sigorta bedeli ödenmiş olarak teslim

CIP
Ticaretle uğraşan önemli kişiler (Commercially Important Person)

cm
Santimetre

CMUK
Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu

CNRS
Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (Centre National de la Recherche Scientifique)

coğ.
Coğrafya

COMECON
Doğu Bloku Ülkeleri Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (Council for Mutual Economic Asistance)

cos
Kosinüs

CSO
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

Cum. Bşk.
Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı

CÜ
Cumhuriyet Üniversitesi

ÇAYKUR
Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü

çev.
Çeviren

ÇS
Çimento Sanayisi

ÇUKOBİRLİK
Çukurova Pamuk Tarım Satış Kooperatifleri Birliği

ÇÜ
Çankaya Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi

Çvş.
Çavuş

D
Doğu

dal
Dekalitre

dam
Dekametre

DAP
Doğu Anadolu Projesi

db.
Dil bilimi

dbl.
Dil bilgisi

DDT
Böcek öldürücü (Dichloro-diphenol-trichloro-ethane)

DDY
Devlet Deniz Yolları

DEÜ
Dokuz Eylül Üniversitesi

dg
Desigram

DGM
Devlet Güvenlik Mahkemesi

DGS
Dikey Geçiş Sınavı

DHMİ
Devlet Hava Meydanları İşletmesi

DİE
Devlet İstatistik Enstitüsü

dk.
Dakika

dl
Desilitre

DLH
Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü

dm
Desimetre

DMO
Devlet Malzeme Ofisi

DNA
Deoksirübo nükleik asit

Doç.
Doçent

doğ.
Doğum tarihi

DPT
Devlet Planlama Teşkilatı

Dr.
Doktor

drl.
Derleyen

DSİ
Devlet Su İşleri

DSÖ
Dünya Sağlık Örgütü

DT
Devlet Tiyatroları

DTCF
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

DTÖ
Dünya Ticaret Örgütü

DÜ
Dicle Üniversitesi

Dz. Kuv.
Deniz Kuvvetleri

Dz. Kuv. K.
Deniz Kuvvetleri Komutanı, Komutanlığı

dzl.
Düzenleyen


Edat

EAC
Avrupa İş Birliği Örgütü (European Association for Cooperation)

EAT
Eski Anadolu Türkçesi

EBU
Avrupa Yayın Birliği (European Broadcasting Union)

Ecz.
Eczacı

ed.
Edebiyat, editör

EEG
Beyin akım grafiği (Elektroensefalogram)

EFT
Elektronik fon transferi

EFTA
Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi/Birliği (European Free Trade Area/Association)

EGO
Elektrik, Gaz, Otobüs İşletmeleri (Ankara Belediyesi)

EİEİ
Elektrik İşleri Etüt İdaresi

EKG
Kalp akım grafiği (Elektrokardiyogram)

ekon.
Ekonomi

EMG
Kas akım grafiği (Electromyographie)

EMK
Elektromotor kuvvet

Ens.
Enstitü, enstitüsü

EPA
Avrupa Parlamenterler Örgütü (European Parliamentary Association)

EPDK
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu

ERDEMİR
Ereğli Demir Çelik Fabrikaları

Erm.
Ermenice

ESA
Avrupa Uzay Ajansı (European Space Agency)

ESHOT
Elektrik, Su, Hava Gazı, Otobüs, Tramvay İşletmeleri (İzmir Belediyesi)

ET
Eski Türkçe

EÜ
Ege Üniversitesi

F
Fiyat, fiyatı

f.
Fiil

Fak.
Fakülte

FAO
BM Gıda ve Tarım Teşkilatı (Food and Agriculture Organization)

Far.
Farsça

FBI
ABD Federal Araştırma Bürosu (Federal Bureau of Investigation)

fel.
Felsefe

FIBA
Uluslararası Basketbol Federasyonu (Fédération Internationale de Basketball Association)

FIDE
Uluslararası Satranç Federasyonu (Fédération Internationale des Échecs)

FIFA
Uluslararası Futbol Federasyonu (Fédération Internationale de Football Association)

FILA
Uluslararası Amatör Güreş Federasyonu (Fédération Internationale des Luttes Associées)

FIR
Uçuş hattı düzenlemesi (Flight Information Region)

fil.
Filoloji, filolojisi

FİSKOBİRLİK
Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği

fiz.
Fizik

fizy.
Fizyoloji

FKB
Fizik, kimya, biyoloji

FM
Frekans modülasyonu (Frequency Modulation)

Fr.
Fransızca

FÜ
Fırat Üniversitesi

G
Güney

g
Gram

GAP
Güneydoğu Anadolu Projesi

GATA
Gülhane Askerî Tıp Akademisi

GAZÜ
Gaziantep Üniversitesi

GB
Bilgisayarda bellek birimi (Gigabyte)

GB
Güneybatı

GB
Gümrük Birliği

GD
Güneydoğu

Gen.
General

geom.
Geometri

gn.
Genel

Gnkur.
Genelkurmay

GOÜ
Gazi Osmanpaşa Üniversitesi

Gön.
Gönderen

gr.
Gramer

Grt
Groston

GSM
Mobil cep telefonu (Global System for Mobile Communications)

GSMH
Gayrisafi millî hasıla

GSYH
Gayrisafi yurt içi hasıla

GÜ
Gazi Üniversitesi

H
Hicri

HA
Harp Akademisi

HABITAT
Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı (Centre for Human Settlements)

HAVAŞ
Hava Alanları ve Yer Hizmetleri Genel Müdürlüğü

HDD
Ana bellek sürücüsü (Hard Disk Drive)

hek.
Hekimlik, hekim, hekimi

HIV
AIDS hastalığına neden olan virüs (Human Immunodeficiency Virus)

hl
Hektolitre

hlk.
Halk ağzı

hm
Hektometre

HMUK
Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu

HO
Harp Okulu

Hst.
Hastane, hastanesi

Hs. Uzm.
Hesap Uzmanı

huk.
Hukuk

HÜ
Hacettepe Üniversitesi

Hv. Kuv.
Hava Kuvvetleri

Hv. Kuv. K.
Hava Kuvvetleri Komutanı, Komutanlığı

Hz.
Hazret

Hz.
Hizmet, hizmette

hzl.
Hazırlayan

Hz. öz.
Hizmete özel

IAAF
Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (International Amateur Athletic Federation)

IAEA
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (International Atomic Energy Agency)

IATA
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (International Air Transport Association)

ICAO
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (International Civil Aviation Organization)

ICJ
Uluslararası Adalet Divanı (International Court of Justice)

ICRC
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (International Committee of the Red Cross)

IDA
Uluslararası Kalkınma Bankası (International Development Association)

IDB
İslam Kalkınma Bankası (Islamic Development Bank)

ILO
Uluslararası Çalışma Teşkilatı (International Labor Organization)

IMF
Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund)

INTERPOL
Uluslararası Cinayet Polisi Komisyonu (International Criminal Police Commission)

IOC
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (International Olympic Committee)

IPI
Uluslararası Basın Enstitüsü (International Press Institute)

IRO
Uluslararası Mülteci Teşkilatı (International Refugee Organization)

ISBN
Uluslararası standart kitap numarası (International Standard Book Number)

ISMN
Uluslararası standart müzik numarası (International Standard Music Number)

ISO
Uluslararası Standartlar Örgütü (International Organization for Standardization)

ISSN
Uluslararası standart dizi numarası (International Standard Serial Number)

ITO
Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Birliği (International Trade Organization)

İbr.
İbranice

İETT
İstanbul Elektrik, Tünel, Tramvay İşletmesi

İKÖ
İslam Konferansı Örgütü

İMKB
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası

İng.
İngilizce

is.
İsim

İSDEMİR
İskenderun Demir Çelik Fabrikaları

İSKİ
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi

İSO
İstanbul Sanayi Odası

İsp.
İspanyolca

İŞKUR
Türkiye İş Kurumu

işl.
İşleyen

İŞOT
İstanbul Şehirler Arası Otobüs Terminali

İt.
İtalyanca

İTB
İstanbul Ticaret Borsası

İTO
İstanbul Ticaret Odası

İTÜ
İstanbul Teknik Üniversitesi

İÜ
İstanbul Üniversitesi

İZTB
İzmir Ticaret Borsası

İZTO
İzmir Ticaret Odası

J
Jandarma

JAL
Japon Hava Yolları (Japan Airlines)

Jap.
Japonca

jeol.
Jeoloji

JGK
Jandarma Genel Komutanlığı

K
Kuzey

K
Komutan, komutanlığı

KARDEMİR
Karabük Demir Çelik Fabrikaları

KB
Kuzeybatı

KBB
Kulak, Burun, Boğaz

KD
Kuzeydoğu

KDV
Katma değer vergisi

KEİ
Karadeniz Ekonomik İş Birliği

kg
Kilogram

KGB
Sovyet Gizli Haber Alma Teşkilatı (Komitet Gossudarrstvennoi Bezopastnosti)

KHK
Kanun hükmünde kararname

KİK
Kamu İhale Kurumu

kim.
Kimya

KİT
Kamu İktisadi Teşekkülü

KKK
Kara Kuvvetleri Komutanlığı

KKTC
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

km
Kilometre

KMS
Kurumlar İçi Merkezî Eleme Sınavı

KOBİ
Küçük ve Orta Boy (Ölçekli) İşletme

KOİ
Kamu Ortaklığı İdaresi

koor.
Koordinasyon

Kor.
Kolordu

Kora.
Koramiral

Korg.
Korgeneral

KOSGEB
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayiyi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı

KPDS
Kamu Personeli Yabancı Dil Tespit Sınavı

krş.
Karşılaştırınız

KTÜ
Karadeniz Teknik Üniversitesi

Kur.
Kurmay

Kur. Bşk.
Kurmay Başkanı, Başkanlığı

KÜ
Kırıkkale Üniversitesi

l
Litre

Lat.
Latince

LCV
Lütfen cevap veriniz

LES
Lisansüstü Eğitim Giriş Sınavı

LİBOR
Londra bankaları gecelik faiz oranı

LP
Uzunçalar (Long play)

LPG
Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (Liquified Petroleum Gas)

Ltd.
Limitet

M
Miladi

m
Metre

Mac.
Macarca

Mah.
Mahalle, mahallesi

Mah.
Mahkeme, mahkemesi

man.
Mantık

mat.
Matematik

MB
Bilgisayarda bellek birimi (Megabyte)

Md.
Müdür, müdürlük, müdürlüğü

MEB
Millî Eğitim Bakanlığı

mec.
Mecaz

MGK
Millî Güvenlik Kurulu

mim.
Mimarlık

min.
Mineraloji

MİT
Millî İstihbarat Teşkilatı

MK
Medeni Kanun

MKE
Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu

MKS
Metre-Kilogram-Saat

MKYK
Merkez Karar Yönetim Kurulu

mm
Milimetre

MOSSAD
İsrail Gizli Haber Alma Örgütü

MÖ
Milattan önce

MPİ
Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü

MPM
Millî Prodüktivite Merkezi

MS
Milattan sonra

MSÜ
Mimar Sinan Üniversitesi

MTA
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü

MÜ
Marmara Üniversitesi, Muğla Üniversitesi

Müh.
Mühendis, mühendisi, mühendislik

Mür.
Müracaat

müz.


MYK
Merkez Yönetim Kurulu

NASA
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi (National Aeronautics and Space Administration)

NATO
Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (North Atlantic Treaty Organization)

NOTAM
Havacılar ve denizciler için uyarı bildirimi (Notice to Airmen)

Nö.
Nöbet, nöbetçi

Nö. Sb.
Nöbetçi subayı

Nu.
Numara

OAPEC
Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü

ODTÜ
Orta Doğu Teknik Üniversitesi

OECD
Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı (Organization for Economic Cooperation and Development)

Okt.
Okutman

Onb.
Onbaşı

OPEC
Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı (Organization of Petroleum Exporting Countries)

Opr.
Operatör

Or.
Ordu

Ora.
Oramiral

Ord.
Ordinaryüs

Org.
Orgeneral

Ort.
Ortaklık, ortakları, ortaklığı

OSB
Organize Sanayi Bölgesi

Osm. T.
Osmanlı Türkçesi

OYAK
Ordu Yardımlaşma Kurumu

ÖİB
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı

öl.
Ölüm tarihi

ör.
Örnek

ÖSS
Öğrenci Seçme Sınavı

ÖSYM
Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezi

ÖTV
Özel tüketim vergisi

ÖYK
Özelleştirme Yüksek Kurulu

ÖYS
Öğrenci Yerleştirme Sınavı

öz.
Özel

ped.
Pedagoji

PEN
Uluslararası Yazarlar Birliği (International Association of Poets, Playwrights, Editors, Essayists and Novelists)

PETKİM
Petrokimya Endüstrisi Genel Müdürlüğü

PK
Posta kutusu

PO
Petrol Ofisi

POAŞ
Petrol Ofisi Anonim Şirketi

Port.
Portekizce

Prof.
Profesör

psikol.
Psikoloji

PTT
Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü

RAM
Bilgisayarda okunabilir ve yazılabilir bellek (Random Access Memory)

RC
Kızılhaç (Red Cross)

RCD
Kalkınma İçin Bölgesel İş Birliği (Regional Cooperation for Development)

RNA
Ribo nükleik asit

ROM
Bilgisayarda yalnızca okunabilir bellek (Read-Only Memory)

Ro-Ro
Gemiye taşıt indirme bindirme (rolon-roloff)

RTÜK
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

Rum.
Rumence

Rus.
Rusça

S
Sayı

s.
Sayfa

sa.
Saat

SALT
Stratejik Silahların Sınırlandırılması Görüşmeleri (Strategic Arms Limitation Talks)

SAS
Su Altı Savunma (Komandoları)

SAT
Su Altı Taarruz (Komandoları)

Sb.
Subay

SBF
Siyasal Bilgiler Fakültesi

SEK
Süt Endüstrisi Kurumu AŞ

SEKA
Selüloz ve Kâğıt Sanayii Kurumu

sf.
Sıfat

SHÇEK
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu

SKT
Son kullanma tarihi

Sl.
Slavca

Sn.
Sayın

sn.
Saniye

snt.
Santral

Sok.
Sokak

sos.
Sosyoloji

SOS
Uluslararası yardım isteme uyarısı (Save Our Souls)

sp.
Spor

SPK
Sermaye Piyasası Kurulu

SSCB
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği

SSK
Sosyal Sigortalar Kurumu

STK
Sivil Toplum Kuruluşu

STÖ
Sivil Toplum Örgütü

SÜ
Selçuk Üniversitesi

Ş
Şirket

Şb.
Şube

T.
Türkçe

t
Ton

TAEK
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu

TAI
Türk Havacılık Sanayii (Turkish Aerospace Industry)

TAO
Türk Anonim Ortaklığı

tar.
Tarih

TARİŞ
Tarım Satış Kooperatifleri Birliği

TASS
Sovyetler Birliği Telgraf Ajansı (Telegrafnoe Agentstvo Sovetskogo Soyuza)

TAŞ
Türk Anonim Şirketi

Tb.
Tabur

TBB
Türkiye Barolar Birliği

TBMM
Türkiye Büyük Millet Meclisi

T.C.
Türkiye Cumhuriyeti

TCDD
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları

TCK
Türkiye Cumhuriyeti Karayolları

TCK
Türk Ceza Kanunu

TCMB
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası

TCZB
Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası

TDÇİ
Türkiye Demir Çelik İşletmeleri

TDİ
Türkiye Denizcilik İşletmeleri

TDK
Türk Dil Kurumu

TEAŞ
Türkiye Elektrik Üretim AŞ

TEDAŞ
Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi

TEFE
Toptan eşya fiyatları endeksi

TEİAŞ
Türkiye Elektrik İletim AŞ

tek.
Teknik, teknoloji

TEK
Türkiye Elektrik Kurumu

tel.
Telefon

telg.
Telgraf

TEM
Avrupa Transit Kara Yolu (Trans European Motor Way)

TETAŞ
Türkiye Elektrik, Ticaret ve Taahhüt AŞ

TGC
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti

TGS
Türkiye Gazeteciler Sendikası

Tğm.
Teğmen

THA
Türk Haberler Ajansı

THK
Türk Hava Kurumu

THK
Türk Hukuk Kurumu

THY
Türk Hava Yolları

TIR
Uluslararası Kara Yolu Taşımacılığı (Transport International Routier)

tic.
Ticaret

TİGEM
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü

TİKA
Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı

TİM
Türkiye İhracatçılar Merkezi

TİSK
Türkiye İşverenler Sendikası Konfederasyonu

tiy.
Tiyatro

TKAE
Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü

TKB
Türk Kadınlar Birliği

TKF
Toplu Konut Fonu

TKİ
Türkiye Kömür İşletmeleri

TL
Türk lirası

tlks.
Teleks

tls.
Telsiz

TM
Türk malı

TMMOB
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

TMO
Toprak Mahsulleri Ofisi

TOBB
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

TODAİE
Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü

TOEFL
Yabancı dil olarak İngilizce testi (Test of English as a Foreign Language)

TOKİ
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı

Top.
Topçu

TP
Türk Petrolleri

TPAO
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı

TR
Türkiye

TRT
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu

TSE
Türk Standartları Enstitüsü

TSİ
Türkiye saati ile

TSK
Türk Silahlı Kuvvetleri

TT
Türkiye Türkçesi

TTB
Türk Tabipleri Birliği

TTOK
Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu

TTKB
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı

TTK
Türk Tarih Kurumu

Tug.
Tugay

Tuğa.
Tuğamiral

Tuğg.
Tuğgeneral

TUS
Tıpta Uzmanlık Sınavı

TÜ
Trakya Üniversitesi

TÜBA
Türkiye Bilimler Akademisi

TÜBİTAK
Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu

TÜFE
Tüketici fiyatları endeksi

Tüm.
Tümen

Tüma.
Tümamiral

Tümg.
Tümgeneral

TÜPRAŞ
Türkiye Petrol Rafinerileri Anonim Şirketi

TÜRDOK
Türkiye Dokümantasyon Merkezi

TÜRKSAT
Türk uydusu (Turkish satellite)

TÜRSAB
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği

TÜTAV
Türk Tanıtma Vakfı

TV
Televizyon

TZDK
Türkiye Zirai Donatım Kurumu

TZOB
Türkiye Ziraat Odaları Birliği

UEFA
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (Union of European Football Associations)

UFO
Tanımlanmamış Uçan Nesne (Unidentified Flying Object)

UHF
Ultra yüksek frekans (Ultra High Frequency)

UK
Birleşik Krallık, İngiltere (United Kingdom)

UN
Birleşmiş Milletler (United Nations)

UNAC
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Teşkilatı (United Nations Aid to Children)

UNESCO
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)

UNICEF
Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Yardım Fonu (United Nations International Children's Emergency Fund)

UNO
Birleşmiş Milletler Teşkilatı (United Nations Organization)

UPI
Uluslararası Basın Birliği (United Press International)

UPU
Uluslararası Posta Birliği (Universal Postal Union)

USA
Amerika Birleşik Devletleri (United States of America)

USAŞ
Uçak Sanayi AŞ

UÜ
Uludağ Üniversitesi

Uzm.
Uzman

Ü
Üniversite

Üçvş.
Üstçavuş

ÜDS
Üniversiteler Arası Kurul Yabancı Dil Sınavı

ÜFE
Üretici fiyatları endeksi

ünl.
Ünlem

Ütğm.
Üsteğmen

ÜT
Üretim tarihi

vb.
Ve başkası, ve başkaları, ve benzeri, ve benzerleri, ve bunun gibi

vd.
Ve devamı, ve diğerleri

VDMK
Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler

Vet.
Veteriner

VHF
Çok yüksek frekans (Very High Frequency)

VIP
Çok önemli kişi (Very Important Person)

vs.
Vesaire

w
Elektrik güç birimi (Watt)

WAP
Kablosuz uygulama protokolü; İnternet sistemine kablosuz erişim (Wireless Application Protocol)

WB
Dünya Bankası (World Bank)

WHO
Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization)

WTO
Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Organization)

Yrd. Doç.
Yardımcı Doçent

Yay.
Yayını, yayınları

Yb.
Yarbay

YDS
Yabancı Dil Sınavı

Yd. Sb.
Yedek subay

YKr
Yeni kuruş

YÖK
Yükseköğretim Kurulu

YÖS
Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı

YSE
Yol, Su, Elektrik Genel Müdürlüğü

YSK
Yüksek Seçim Kurulu

YTL
Yeni Türk lirası

YTÜ
Yıldız Teknik Üniversitesi

Yun.
Yunanca

YURTKUR
Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu

Y. Mim.
Yüksek mimar

Y. Müh.
Yüksek mühendis

Yüzyıl


YYÜ
Yüzüncü Yıl Üniversitesi

Yzb.
Yüzbaşı

zf.
Zarf

ZF
Ziraat Fakültesi

zm.
Zamir

ZMO
Ziraat Mühendisleri Odası

zool.
Zooloji




YAZIDA KULLANILAN DİĞER İŞARETLER

+ Toplama işareti, artı
- Çıkarma işareti, eksi, kısa çizgi
x Çarpma işareti, çarpı
÷ Bölme işareti, bölü
/ Bölme işareti, bölü, eğik çizgi
: Bölme işareti, bölü, iki nokta
Ö
Karekök işareti
= Eşitlik işareti
% Yüzde işareti
′ Üs işareti
§ Paragraf işareti
∫ Paragraf işareti
./. Çeviriniz
* Kelimeden sonra dipnot işareti; kelimeden önce varsayım işareti
° Derece işareti
¢ Dakika işareti
=> Devam işareti
®
Devam işareti; gönderme işareti
~ Benzerlik, yaklaşıklık, denklik işareti
> Büyük; dil bilgisinde çıkma işareti
< Küçük; dil bilgisinde gelişme işareti
@ Yaklaşık olarak eşit
· Bitti
*** Bölüm sonu işareti
± Eksiği veya fazlası
$ Dolar
€ Avro
@ Kuyruklu a
© Telif hakkına sahip (copyright)
® Telif hakkı alınmış (registered)