-
ilk yardım kırıklar
Yüksekten düşenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif üzerine bir cisim düşenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif trafik kazası geçiren kazazedelerde kırıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif çıkık ve burkulmalara sıklıkla rastlanır. Kırıklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif büyük kemik kırıklarında görülebilen iç kanamalar dışındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif hayatı doğrudan tehdit etmeyen olaylardır. Bununla birliktehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif hatalı yaklaşımlar sonucu bir boyun ya da omurga kırığı olan kazazede felç kalabilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kol yada bacak kemiği kırık bir kazazedede kol ve bacak damarları ve sinirleri kesilip durum ağırlaşabilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif yerine takma çabası içine girilen omuz çıkığı ameliyatla dahi düzelemeyecek hale gelebilir.
Kırıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif çıkıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif burkulma gibi kemik ve eklemi ilgilendiren olaylarda ilkyardımcının temel hedefihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif sorunlu vücut uzantısı ya da bölümünü hareketsiz hale getirerekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kazazedenin durumunun kötüleşmesini önlemekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif
Kemik bütünlüğünün çarpma ya da düşme sonucu ortadan kalkmasına kırık denir. Kırık kemik parçaları cildi delerek dışarıya çıkmış ise buna açık kırıkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif cilt sağlam ise kapalı kırık olarak tanımlanır.
Aşağıdaki maddelerin birkaçının varlığında kırıktan şüphelenmek gerekir.
- Düşmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif üzerine düşmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif çarpma tarif edilmesi
- Sorunlu bölgede hareketle ya da temasla çok şiddetlenen ağrı
- İlgili vücut bölümünde şekil bozukluğuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif simetrinin kaybolması
- Kırılma sırası ya da sonrasında kırık sürtünme sesinin duyulmuş olması
- Kırık bölgesinde şişlikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif morarma http://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif
- Kol ya da bacakta kısalma
- Eklem olmayan bir yerdehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif eklem varmış gibi açılaşma olması
- Deriyi parçalamış kırık kemik ucunun dışarıdan görülmesi
- Hareket kısıtlılığı ya da hiç hareket ettirememe
- İlgili bölgede hissetmede azalmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif uyuşmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif karıncalanma
- Dolaşımda aksama sonucu soğuma
Kırığı olanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif ya da kırık şüpheli kazazedeye ilkyardım uygularkenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif aşağıdaki ilkelere uymak gerekir:
- Kırık olmadığına kanaat getirilmiş bir kazazede kesinlikle yerinden oynatılmamalıdır. Kırık bölgenin hareket ettirilmesi sonucu kırık parçanın keskin kenarı etrafındaki bir damar ya da siniri kesebilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kas dokusunu zedeleyebilir.
- Kazazedenin oturması ya da sağa sola kımıldamasına izin verilmezhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kırık şüpheli bölge hareketsizleştirilmeden taşıma yapılmaz.
- Kaza ortamında hayatı tehdit eden bir zararlı etkenin bulunmadığı her durumda kırığa müdahale bulunduğu ortamda yapılır.
- Kırık açık kırık şeklinde ve kopuk kemik parçaları görünüyorsa parçalara dokunulmaz.
- Kırıklı uzvun bileğinden nabız ve bölgede kanama olup olmadığı kontrol edilmelidir.
- Açık kırıklarda görünen kemik parçasını içeri sokmayahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kemik uçlarım birleştirmeyehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kol ya da bacakta bozulmuş şekli düzeltmeye çalışmamak gerekir.
- Kırıkla beraber kanama-şok belirtileri varsa öncelikle bunlara müdahale edilir.
- Boyun kırıklarında hatalı taşıma ve gereksiz hareketler omurilik zedelenmesi sonucu tüm vücutta felçle sonuçlanabilir. Boynun desteklenmesi ve hareketsizleştirme hayati önem taşır.
- Başa gelen darbeden sonra burun ve kulaktan su gelmesi; gözlük şeklinde morarmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif bayılmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif uyku halihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gifhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif gözbebeklerinde büyüklük farkıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif püskürür tarz kusmahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kafa kemiklerinde çökme şeklinde şekil bozukluğu varsa; kafatasında kırıkla beraber beyinde de sıkıntı var denektir. Acilen kazazedenin nakli gerekir.
- Sorunlu bölgenin hareketsizleştirilmesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif yani tespit edilmesi ağrıyı azaltacakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kırık uçlarının çevre dokuları zedelemesini önleyerekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kırık uçların birbirinden ayrılması ya da deriden dışarı çıkmasına engel olacaktır. Böylece iyileşme de daha kolay olacaktır.
- Tespit işlemihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kırık kemikleri ilgilendiren iki eklemin sert-uzun bir cismin yardımıyla hareketsiz hale getirilmesidir. Bu amaçla kullanılacak standart malzemenin bulunmadığı yerlerde ilkyardımcı pratik çözümler aramalıdır. Bir dal parçasıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif katlanmış gazetelerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif karton kutularhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif baston ya da şemsiye atelle tespittehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gifhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kemerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kravathttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif gömlek kolu gibi eşyalar sargı olarak kullanılabilir. Hiçbir malzeme bulunamaz ise kazazedenin sağlam bacağı kırık bacağa atel olabilir ağrısız ve güvenli bir şekilde naklini sağlamaktır. nabız ve solunum zayıflaması kazak-ceket gömlek vb. eşyalar askı ile tespitte