Namaz kılanın önünden geçilir mi?”

Namaz kılan kimsenin, ister küçük mescitlerde, ister büyük camilerde, ister evinde, ister boş arâzîde; nerede olursa olsun, önünden geçilme ihtimâli olan her yerde kendisine sütre edinmesi sünnettir. Sütre, namaz kılan kişinin, önünden başkasının geçmesine mâni olacak şekilde, secde mahallinin önünde veya yakınında, kıbleye karşı bulundurduğu duvar, direk, değnek, kürsü, sandalye gibi maddelerden ibârettir.

Mûsâ bin Talhâ (ra) anlatmıştır: Biz namaz kılarken hayvanlar önümüzden geçiyorlardı. Bunu Resûlullah’a (asm) zikrettik. Resûlullah Efendimiz (asm): “Önünüzde semerin arka kaşı gibi bir şey olursa, onun önünden geçenler zarar vermez” buyurdu.1

Abdullah bin Ömer (ra) anlatır: Resûlullah Efendimiz (asm) bayram günü namaza çıktığı zaman bir harbe taşınmasını emrederdi. Harbe namazda karşısına dikilir, kendisi ona doğru namaz kılar, halk da onun arkasından namaza dururdu. Bunu seferde de yapardı.”2

Abdullah bin Ömer’in (ra) başka bir rivâyeti de şöyledir: Resulullah (asm) binek devesini kendisiyle kıble arasına alır ve ona doğru namaz kılardı.3

Ebû Cüheym el-Ensârî (ra) dedi ki: Allah Resûlü (asm) şöyle buyurdu: “Namaz kılanın önünden geçen kimse ne kadar günah işlediğini bir bilse, namaz kılanın önünden geçmektense, kırk gün yerinde durmayı daha hayırlı bulurdu.”4

Özürsüz olarak; başkalarının gelip geçeceği yeri veya yolu önüne alıp, sütresiz bir şekilde namaz kılan kişi günahkâr olur. Özürsüz olarak, namaz kılan birisinin sütresi ile kendisi arasından geçmek de haramdır.

Önü açık yerlerde namaz kılan, önünden birilerinin geçebileceğini tahmin ediyorsa, alnının hizâsına, secde yaptığı yerin hemen önüne sandalye hacminde bir şey koyar. Eğer bir şey koymak mümkün olmuyorsa, secde yaptığı yerin önüne uzunluğuna veya yarım dâire şeklinde bir çizgi çizerse, bu da sütre vazifesini yapar.

Cemaatle kılınan namazlarda, yalnız imamın secde mahallinin önünde sütre bulunması, cemaat için de yeterlidir. Cemaatin ayrıca sütre edinmesine gerek yoktur.

Camilerde veya mescitlerde öndeki safta bulunan boşluğu doldurmak için, başka yer yoksa namaz kılanın önünden geçmek câizdir. Kâbeyi tavaf eden kişinin de, tavaf esnasında, sütre edinmeksizin namaz kılan kimsenin önünden geçmesi câizdir.

Büyük câmilerde veya açık arazîlerde namaz kılanlar kendilerine sütre edinmişlerse, kendileri ile sütreleri arasından geçilmemelidir. Eğer sütre edinmemişlerse, kendilerinin takriben üç metreye kadar önlerinden geçilmemeli, daha gerisinden geçilmelidir. Küçük mescitlerde veya oda içlerinde namaz kılanların ise, kendileri ile kıble duvarı arasından geçilmemelidir.

Sehl ibni Sa’d es-Saidî (ra) şöyle demiştir: Resulullah’ın (asm) namaz kıldığı yer ile kıble cihetindeki duvar arasında ancak bir davar geçebilecek kadar bir yer vardı.5

Dipnotlar:
1- Müslim, Salât, 242; Tirmizî, Salât, 248;
2- Müslim, Salât, 245;
3- a.g.e., 247;
4- Müslim, Salât, 261; Tirmizî, Salât, 249;
5- Müslim, Salât, 262