Siginma Kapisi

Siginma Kapisi

Tevbe, sürçüp düsmesi mukadder olan insan için yeniden dogrulma yoludur. Fethullah Gülen Hocaefendi’nin ifadeleri içerisinde tevbenin, “Hatalari itiraf edip pismanlikla kivranmak, fevt edilen sorumluluklari yerine getirerek, yeniden toparlanip Cenab-i Hakk’a yönelmek” ve “Ferdin, bir kisim iç deformasyonlardan sonra yeniden safvet-i asliyesine dönüp özüyle bütünlesmesi veya sik sik kendini yenilemesi” seklinde tarifleri yapilmistir. Mahiyetimizde olan her türlü negatif duygular ve haller için Rabbimiz bir de hal çaresi takdir etmis ve hastaliklarimizdan kurtulma yolu göstermistir. Insanin günaha açik olmasina, sürekli nefis ve seytanin dayatmalariyla kulluk hayatinda zikzaklar çizmesine karsilik, kalpte olusan günah lekelerinden kurtulma ve yeniden hayata dönüs için istigfar ve tevbe Allah’in biz aciz kullarina bir hediyesidir.

Esas olan safveti muhafaza
Insan için esas olan; safveti devam ettirme, günaha düsmeme ve Zat-i Uluhiyet için bir ayna olan kalbini muhafaza ederek hep ona aynalik vazifesini korumaya çalismaktir.. saffeti ayn-i iffet sayip onu koruyup ayna olan kalblerin lekehane olmasina meydan vermemektir. Bu muhafaza gayret ve hassasiyeti ile zamanla günahlara karsi kalpte bir tepki olusur. Insan her ne zaman Allah’in hosnut olmadigi bir seyle karsilasirsa ondaki marifet ufku harekete geçer ve bu türlü hatalara girmeden hemen uzaklasiverir. Allah’in her zaman insani görüp hareketlerini kontrol ediyor olmasi bizi teyakkuza çagiriyor ve ardindan da Allah’in bizi insan olarak yaratmasi, ‘kulum’ hitabina mazhar kilmasi ve bütün bunlarin yaninda bir de sevdigi kullariyla beraber olmayi bu kisacik dünya hayatinda bize bahsetmesi, biraz daha bizi, O’nun bütün bu nimetleri karsisinda tefekkür ve tezekküre zorluyor. Günaha ayagini atarken durup düsünme, dikkat etme, her harekette "Allah buna nasil bakiyor" düsüncesiyle adim atma ve kerih olanlari karsisinda haya duygusuyla hemen adimini geri çekme kulluk adina ne kadar da önemli. Dünyadayken isin uhrevilesmesi...

Düsme mukadder
Safvetini her zaman muhafaza edemeyen ve ara sira tökezleyen insanlarin sayisi az degildir. Insan mahiyetinde melekiyetin yaninda seytaniyeti de barindirir. Hisleri itibariyle bazen öyle cosar ki bütün latifeleriyle kullugunu duyar ve meleklerle atbasi hisseder kendisini; fakat bazen o kadar alçalir ki, daha sonra düsündügünde kendisi bile bu kadar alçalacak haltlara nasil kalkistigina akil erdiremez. Iste bizim bu yazi çerçevesinde bahsetmek istedigimiz konular bugün biraz daha çok karsimiza çikan, bazen istemeyerek bazen de kasden düstügümüz hatalar, günahlar ve bunlardan kurtulma ve yeniden hayata dönme adina tevbe ve istigfarin rahmet boyutu.

Her seyden önce bugün kul hakkinin çok öne çiktigini zannediyorum. Kul hakki ise tevbe ve istigfar adina çok önemli bir boyuttur. Tevbelerin kabul olmasi için üzerimizdeki kul haklarini helal ettirme ve Allah’in huzuruna giderken üzerimizde hak kalmamasi için gayret gösterme ciddi önem arzeder. Bugün ögrenci evleri, talebe yurtlari ve vakif müesseleri gibi beraber yasanilan ortamlarin artmasi ve bir sekilde bir arada yasamanin ve paylasmanin çok olmasi kul hakkini biraz daha ön plana çikariyor ve bir sekilde insanlarin birbirlerine haklari geçiyor. Geriye dönüp paylasilan seylerde acaba ne kadar hassasiyet gösterdik veya vakif adi altinda olan müesselerde ikamet ederken ne kadar hassas yasayip tam bir emanetçi gibi davranabildik gibi mevzular benim çokca aklima gelen meselelerden. Yine bugün insanlara Allah’i ve Rasulü'nü anlatirken veya onlara bu konuda yol göstermeye çalisirken ne kadar ihlasli olabildik, sevdirelim derken kaçirdigimiz, uzaklastirdigimiz bize ve bizim hareketlerimize takilip da daha çok uzaklasan insanlar oldu mu acaba? Bütün bunlari düsününce ciddi veballer altina girdigimizi görüyoruz.

Günahin çoklugu
Bütün bu hak-hukuk meselesinin yaninda sunu da biliyoruz ki günümüz ifritten bir çag. Günahlarla o kadar iç içeyiz ki tabir yerindeyse eteklerimiz hep günah çamurlarina bulasmis. Ne kadar bulasmasin diye elbiselerimizi katlamaya, toplamaya çalissasak da illa ki ondan bir seyler bulasiyor. Bu zamanda düsülen günahlarin, hatalarin bir listesi yapilmaya çalisilsa ne kadar da uzun listeler olusur ve sanki Kuran’da anlatilan helak edilmis kavimlerin helak olma sebebleri bugün fazlasiyla irtikab ediliyor. Böyle olunca da haliyle Allah’in bize lutfettigi iyiyi kötüden ayirabilecek yüce duygular olan latifelerimiz de bütün bu olumsuzluklardan nasibini aliyor. Kimi latifeler zamanla ölmeye yüz tutuyor ve belki de bir daha dirilmiyor, kimileri de kirlenebilecegi kadar kirleniyor ve artik hak olan, dogru olan sisli, dumanli görünüyor bize.

Tevbe ve istigfar kurnalari
Allah’in merhameti ve sefkati biz aciz insanlar için hep bir siginma kapisi olmus, bittigimizi, tükendigimizi hissetdigimizde de hep bir son ümit olmustur. Yukaridaki satirlarda kisaca belirtilen bu kadar negatif seyler ve günahlarla dolu dünyamizda Rabbimizin rahmeti ve bagislamasi imdadimiza yetisiyor ve görüyoruz ki, kirlenmis duygularimiz, yipranmis hislerimiz ve sürekli yapilan hatalarin olusturdugu kalbi katilik ancak tevbe ve istigfar arinma kurnalariyla giderilebilir. Sürekli tevbe etmeli ve istigfarda bulunmali çünkü günahlar tevbe ve istigfarla silinmezse kalbin ölümüyle sonuçlanir. Daha sonra da, günahlar karsisindaki hassasiyetimizi tartabilir ve yapilan güzellikleri, okudugumuz evradi arttirarak hayir duygusunu kuvvetlestirebiliriz. Bizim için önemli olan yaptigimiz hatalari unutmama gayreti içinde olmaktir. Bir insanda en büyük talihsizlik yaptigi hatalari unutma ve yaptigi iyilikleri unutmamaktir.

Tevbede temadi
Bazen günahlarimizin sürekliligi ve tekrar tekrar ahdi bozmalar karsisinda Allah u Teala bizim tevbemizi kabul etmez gibi yanlis düsüncelere sapip, Allah’in rahmetinden ümit kesebiliriz. Fakat Allah’in engin rahmeti karsisinda kulun böyle bir ümitsizlige düsmesi ciddi bir yanlistir. Düsme, hatta dogrulduktan sonra tekrar yere kapaklanma insanoglu için mukadderdir. Ümitsizlige düsmeyip dogrulma azminde olma ise bunun yegane çaresi. Belki de Allah insani yüzlerce kere de düsse dogrulma azmi içerisindeyken canini alir ve rahmetiyle tevbesini kabul buyurur. Ümitler yitirilmeden Hz. Adem gibi davranma ve hep sadakatle tevbe kapisinda temadi içerisinde bulunma insani yeniden safvete götürebilir. Hz. Adem'in kirk sene yüzü yerde hep magfiret dilemesi gibi, bize de düsen gerekirse ömür boyu afv ve magfiret pesinde kosmaktir.
Tevbe ve istigfarda aranan bazi sartlar vardir. Bunlari Hocaefendi Kalbin Zümrüt Tepeleri’nde söyle izah ediyor:

1. Gönülden nedamet etmek,
2. Eski hatalari ürperti ile hatirlamak,
3. Haksizliklari gidermek, hakki tutup kaldirmak,
4. Sorumluluklari yeniden gözden geçirip fevt edilen mükellefiyetleri yerine getirmek,
5. Hata ve inhiraflarla ruhta meydana gelen bosluklari ibadet ü taat ve gece yamaçlarinda seyahatle doldurmak,
6. Ve haslar, haslar üstü haslar itibariyla, zikr u fikr u sükrün disinda geçen hayat için ah ü enin edip aglamak; duygu ve düsüncelerine kasdi olarak masiva bulasmis olabilecegi endisesiyle sarsilip inlemek..

Peygamber Efendimiz'in istigfari
Insan topluma veya bir cemaatin basina gelen musibetlerde, muvaffakiyetsizliklerde kendi günahlarinin sebep olabilecegini düsünebilir, ardindan da sürekli tevbe ve istigfarda bulunabilir ve Allah’dan kendi günahlarindan dolayi bütün insanlari helak etmemesini isteyebilir. Bunun yaninda umuma gelen musibet ve belalar karsisinda yine istigfarin külliyet kesbetmesi, yakarislarin toplu olmasi da büyük önem arzeder.

Bizler bazi hadis-i seriflerden Efendimiz’in sürekli istigfarda bulundugunu biliyor ve hatta bazi ifadelerde O’nun günde yüze varan istigfarini okuyoruz. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetine örnek olmasi açisindan istigfar ediyor veya onlarin yaptigi ve yapacagi hatalara istigfar ediyor olabilir. Yoksa O’nun kendi günahlarina istigfar ettigini düsünmemiz dogru olmaz. Bu konuda Imam-i Rabbani hazretleri, Efendimiz'in bu istigfarini degerlendirirken "Efendimiz sürekli terakki içerisinde oldugundan geride biraktigi makamlara istigfar ediyordu" diyor. Hocaefendi de bu meseleye yaklasirken bunlari naklettikten sonra bize düsen vazifeye isaret ediyor ve diyor ki: "Efendimiz gibi Allah’in en sevgili kulu böyle yapiyorsa biz ne kadar istigfar etsek azdir. Bundan dolayi ben her estagfirullah derken Elfu elfi estagfirullah ve etubu ileyh diyorum; yani her istigfar edisimde binlerce istigfar ediyorum."

Evet ne kadar tevbe etsek, ne kadar istigfarda bulunsak da bir kul olarak vazifemizi tam yapmis sayilmayiz. Tevbe ve istigfarin kullukta ne kadar önemli bir derinlik oldugunu gösteren ve önemli yaralarimiza isaret eden Hocaefendi’nin tevbe ile ilgili yazisindaki su alintiyla bitirelim; “Evet, “Cehennemden korkarim.” deyip günahlardan kaçinmayan, “Cennete müstakim.” deyip amel-i salih islemeyen, “Peygamberi severim.” deyip sünnetlere karsi alakasiz kalan biri, iddialarinda ciddi olamayacagi gibi, ömrünü kat’i günah ve süri tevbeler arasinda sürdüren, dolayisiyla da, Hakk’a dönüslerini isyanlar arasi molalara benzetecegimiz böyle vefanasinaslarin samimiyet ve hulüslarini kabul etmek de oldukça zordur.”

Fatih Eren