Ruh ve kalbin derece-i hayatına nasıl çıkılır?

Ruh ve kalbin derece-i hayatına nasıl çıkılır? İnsan bir ismin azamî tecellisine nasıl mazhar olur?

Bilindiği gibi insanın hem bitki hem hayvan hem de insan hayatı söz konusudur. Büyüyüp gelişmesi bitkiler gibi, yiyip içmesi ve şehveti hayvan hayatından haber veriyor. Düşünmesi, inanması, ibadet etmesi, takvası, salih amelleri, güzel ahlakı onun insanlık cihetini ifade ediyor. Ruh ve kalbin gıdaları terakki ve tekâmülleri bu cephede tahakkuk ediyor. Ömrünü bu sahada geçiren insan ruh ve kalbin hayat derecesine girmiş demektir.

Bir de ruhun cesede galip gelmesi hadisesi var ki büyük zatların mazhar oldukları bir ulvi şereftir. Bu noktaya gelen insanların icraatları, Bediüzzaman Hazretlerinin ifadesiyle “sürat-i ruh mizanıyla” cereyan ediyor. Bu ise, kalp ve ruhun derece-i hayatına girmenin en ileri bir derecesidir.

Sorunun ikinci kısmına cevap:
İnsan bir İlâhî isme azamî derecede mazhar olmak istiyorsa, gücünün yettiği ölçüde o sahada gayret göstermeli, nefsini bu vadide terbiye etmeli, ruhunu kemale doğru koşturmalıdır. Meselâ, bir insan kendisinde Alîm isminin daha çok tecelli etmesini istiyorsa, ilme çalışmalıdır. Kendisinde Kerîm isminin daha ileri derecede tecelli etmesini isteyen insan başkalarına bolca ikram etmelidir. Gaffar isminin tecellisine mazhar olmak isteyen bir kişi başkalarını affetmeyi kendine şiar edinmelidir.