Dua Adabı

Duâ âdâbı...

Duâ belaların ortadan kalkmasına vesiledir.
Duâ müminlerin silahıdır.
Duâ ibadetin özüdür.
Duâ yerlerin nurudur.
Duâ dinin direğidir.
Duâ İslam insancının her şeyidir. Bu kadar önemli bir ibadeti yerine getirirken bir takım kaideler uyulması gerekir. Bunlar duânın edepleridir.

* * *
Duânın kabulü için helal lokma yiyen ağız, dil ve kalp gerekir. Haram yemek, duanın kabul olmasının önünde engeldir.

* * *
Yapılan duânın kesin olarak kabul olacağına inanmak. Duâ eden kişi şunu bilmeli ki; yapılan duânın hiçbir şekilde kabul olmaması gibi bir düşünce kalpten geçmemelidir.

* * *
Duâdan önce tövbe istiğfarda bulunulmalı. Duânın kabul olmasının şartlarından biride günahsız olmaktır. Duâdan önce yapılan Tevbe ile Allah günahları af eder, affa uğramış bir ağzın yapacağı duâ kabule şayandır.

* * *
Duâda talep edilen şeyin geç yâda acil gelemsini istemek. Kul isteğini âlemlerin rabbine arz ettikten sonra, geç yâda erken olmasını istemek doğru değildir. Orta yol tutulmalı, talebin erken yâda geç meydana gelemsinin hangi sonucu doğuracağını bilemez dolayısıyla da, kendisi için hangisi hayırlı ise onun olmasını istemeli.

* * *
Duâda ısrarla devam etmek. Talep edilen şeyin üç defa tekrarlamak.
* * *
Yapılan duâların kabulünün gecikmesi, müminin moralini bozmamalı. Kesinlikle duâm kabul olamayacak düşüncesine kapılmamalı.

* * *
Sadece sıkıntı ve musibet anında değil her zaman duâ yapılmalı. Rahat zamanlarda da alemlerin rabbine duâda bulunulmalı. Rahat zamanlarda hatırla ki, sıkıntılı zamanlarda hatırlan.

* * *
Duâya başlarken önce besmele, ardından hamd ve sena ardından da selatü selam getirmek.
"Bismillahirrahmanirrahim. Elhamdü lillahi rabbil alemin. Vessalatü vesselamü ala muhammedin ve alihi ve sahbihi ecmail."

* * *
"Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla. Hamd âlemlerin Rabbi olan Allah'a mahsustur. Salat ve selam Peygamber Efendimiz Muhammed Aleyhisselam'ın, onun ailesinin ve sahabelerinin üzerine olsun."

* * *
Duâ ederken abdestli olunmalı.
Duâ ederken yönümüz Kâbe'den taraf olmalı.
Duâ esnasında eller açık bir şekilde göğüs hızasında, ellerin iç kısmı göğe doğru açık olmalı.
Duâda anne babamızı unutmamalı, onları da duâlara ortak etmeli.
Duâya bütün mümin kardeşleri ortak etmeli.
Duâ sona erdiğinde eller yüze sürülmeli.
Duânın sonunu Saffat suresinin son üç ayeti ile bitirmeli.
Duânın son kelimesi amin olmalı.

DUÂLARIN DAHA ÇOK MAKBUL
OLDUĞU ZAMANLAR
Duâların daha çok makbul olduğu zamanlar şunlardır.
Namazların hemen ardından.
Kur'an hatimlerinin ardından.
Yağmur yağarken.
Kâbe ile karşı karşıya gelindiği an.

TEVBENIN ÂDÂBI
Tevbe müminler için en büyük fırsat kapılarından bir kapıdır. Her müminin Tevbe istiğfarda bulunması, ona farzdır. Hata, kusur ve günahlarımızın affı için âlemlerin rabbinden niyazda bulunulmalı.
Bir mümin her ne yaparsa yapsın. Velev ki doğduğu andan itibaren, alnı devamlı secdede kalsa, yinede Rabbine karşı kulluğunun hakkını yerine getirmiş olamaz. Her halükarda, biz rabbimize karşı borçlu durumdayız. Rabbimize karşı olan kusur ve kabahatlerimiz için devamlı tövbe istiğfar içinde olmalıyız. Peygamber efendimiz dahi her gün bir rivayette yetmiş, bir rivayette de yüz defa Tevbe istiğfarda bulunurdu.
Müminlerin, Rableri ile olan ilişkilerin her birinin bir âdâbı vardır. Tevbe etmeninde bir âdâbı vardır.
1–Mümin küçük de olsa günahı hafife almamalı. Günahını gözünde büyütmeli, vakit geçirmeden Tevbe etmeli.
2–Küçük günahlardan sakınılmalı. Bilinmeli ki küçük günahlar çoğalarak bir gün kebarı günahları karşınıza çıkarır.
3–Hiçbir zaman işlediği günahlara sevinilmemeli, aksine üzülmeli.
4–İşlenen günahları insanlara anlatmamalı.
5–Günahları başkalarına örnek olacak açıklıkta işlememeli. Küçük günahlar başkalarından gizlemeli.
6–İşlenen günahın ardından, hemen Tevbe edilmeli. Tevbe ederken, rabbimizin bize mühlet tanıdığını mühleti kaçırmadan Tevbe etmelidir.

TEVBE NASIL OLMALI?
1–Kişi işlediği günahları düşünerek, derin bir pişmanlık içinde bulunmalı. İşlenen günaha karşı pişmanlık duymak bir çeşit Tövbe'dir.
2–Bir daha işlememek üzere o günahı terk etmek.
3–Gelecekte bir daha bu günahı işlememeye karar vermek.

TAHARET ÂDÂBI TEMİZLİK
Derler ki; temizlik abdestin anahtarı, abdest namazın anahtarı, namazda cennetin anahtarıdır. Temizliği güzel olanın abdesti güzel olur, abdesti güzel olanın namazı güzel olur, namazı güzel olan kimse de Allah Celle Celaluhunun rızasını kazanır. Kim ki, Allah Teala'nın rızasını kazanır, onun mekânı cennet olur.
Her İslami fiil ve amelin bir âdâbı olduğu gibi temizliğinde âdâbı vardır.
Temizlik herhangi ibadet için yapılıyorsa, o ibadet niyeti, niyet etmek.
Büyük yada küçük abdest bozarken, insanların gözlerinden uzak olmalı. İnsanları rahatsız etmekten uzak durmalı.
Tuvalete girmeden önce, üzerimize necaset sıçramaması için tedbir almak. Bu tedbirlerin başında çoraplarımızı çıkarmak, giydiğimiz elbisenin paçalarını sıvamaktır.
Tuvalete girerken içerde başkalarının olup olmadığına dikkat edilmeli. Muhakkak kapıyı vurmalı, içerde kimsenin olmadığına iyice emin olduktan sonra girilmeli.
Tuvalette önümüzü ve arkamızı kıbleye karşı dönmemeliyiz.
Tuvalete girerken, yanımızda Kur'an–ı Kerim ve diğer ilmi kitaplarımızdan bulunmamalı.
Tuvalete girerken şu duâyı yapmalıyız. "Ya Rabbi! Dişi ve erkek cinlerin şerrinden sana sığınırım."
Tuvalete sol ayak ile girmeli.
Tuvalette önce suyun yada temizlik için kullanılacak maddelerin bulunup bulunmadığını kontrol etmeli, yoksa temin edilmeli.
Tuvalette konuşulmamalı.
Tuvalette tükürülmemeli,
sümkürülmemeli.
Küçük abdestini de oturarak bozmalı, ayakta küçük abdest bozmaktan sakınılmalıdır.
Avret yerine bakmamalı.
Avret yerine sağ elle tutmamalı.
Tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra, birkaç kez aksırarak idrarın tamamen boşalmasını sağlanmalı.
Tuvaletten çıkarken sağ ayak ile çıkmalı.
Tuvaletten çıkarken şu duâyı okumalı. "Bana eziyet veren kısmı benden çıkaran ve bana faydalı olanı bedenimden bırakan Allah'a hamd olsun."
Tuvaletten çıktıktan sonra imkân varsa hemen abdest almalı, su yoksa teyemmüm yapmalı.
Yer ve duvar deliklerine abdest bozulmamalı. Bu yerler hayvanların, haşerelerin hatta cinlerin barınağı olabilir. Buralara abdest bozulursa, orada barınanların şerlerine muhatap olunur.
Meskûn mahal dahi olsa, meyve veren veya insanların altında oturacağı ağaçların altına, insanların geçtiği yol kenarlarına, su ve ırmak kenarlarına abdest bozulmaz. Bu yerlere abdest bozmak insanlara eziyet etmektir.

YOLCULUĞUN FAYDALARI
Yolculuk nedir? Yolculuk ikamet ettiği memleketten ayrılarak, başka bir yere gitmektir. Yolculuk yapmanın sayılamayacak kadar çok faydası bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır.
Yolculuğa çıkan kimse Allah–u Teala'nın yardımını üzerine celbeder.
Bol rızka kavuşur.
Vücudu sağlığa kavuşur. Bir hadisi şerifte "yolculuk yapın ki, sıhhate kavuşasınız" buyrulmuştur.
Yolcu devamlı Mevla Teala'nın himayesi altındadır.

YOLCULUK ÂDÂBI
Yolculuğa pazartesi yâda Perşembe günleri başlamak.
Yolculuk için evden çıkarken de, eve girerken de iki rekât namaz kılmak.
Dostları ve akrabaları ile vedalaşmak.
Yolculuk edeceği arkadaşlarını seçerken, salih müminlerden seçmek.
Yolculuk vasıta ile yapılacaksa, vasıtaya sağ ayakla binmek.
Vasıtaya binerken "besmele" çekmek.
Vasıtaya binerken şu duâ okunmalı "Allah'a hamd olsun. Bunu, bu bineği bize musahhar kılan Rabbimizin şanı çok yücedir. Yoksa biz buna muktedir olamazdık. Ve şüphe yok ki biz elbette Rabbimize döneceğiz." Bu duâyı okuduktan sonra üç defa "Elhamdülillah" , üç defada "Allah–ü Ekber" dedikten sonra ilave olarak şu duâ okunmalı.
"Ey Allah'ım! Seni bütün eksiklerden tenzih ederim. Ben nefsime zulmettim. Beni affet. Zira Sen'den başka günahları affeden yoktur."
Duâdan sonra yanımızda bulunana dönerek tebessüm etmeliyiz. Eğer yanı başımızda kimse yoksa yüzümüzü göğe çevirip tebessüm etmeliyiz. Konaklama yapacağımız yerde, tek başımıza konaklamada bulunmamaya dikkat etmeliyiz.
Yolculuktan evimize dönerken, dönüşümüz eğer geceye rastlamışsa, evdekilere haber vermeden eve girmemeliyiz. Vasıtadan inerken de şu duâyı okumalıyız. "Ey Allah'ım! Beni mübarek bir yere indir. Sen indirenlerin en hayırlısısın."
Yolculuk dönüşünde, imkân dâhilinde eşimize dostumuza eli boş dönmemeliyiz. Azda olsa bir hediye getirmeliyiz.

ABDEST ADABI

Abdest ibadetlerimizim anahtarı hükmündedir. Bu kadar önemli bir fiilin yapılmasının da bazı adâbları vardır.
Müminler devamlı abdestli olmalıdır.
Denilmiştir ki; abdest bozulmadan, abdest üzerine almanın bir şartı vardır. İlk abdest ile bir ibadet yapılmış olması gerekir.
Abdest almadan önce niyet edilmeli.
Abdestten önce "Besmele" çekilmeli.
Abdest alırken kıbleye karşı yönelmeli.
Abdest alırken kullandığımız suyun, üzerimize sıçramamsına dikkat edilmeli.
Abdest alırken konuşmamalı.
Bilenler için, abdest alırken hangi uzvumuzu yıkıyorsak, o uzvunuzla ilgili duayı okumalı.
Abdestten sonra "Kadir süresini" okumak.
Abdest aldığımız sudan ayakta bir yudum içmek.
Abdestten sonra havlu ile kurulanmak.
Abdestten sonra sakalımızı taramak.
Abdestten sonra kaşlarımızı taramak.
Abdestten sonra şu duâyı okumak "Allah'tan başka hiçbir ilah bulunmadığına, O'nun hiçbir ortağı olmadığına ve Hazreti Muhammed Aleyhisselam'ın de onun kulu ve elçisi olduğuna şahadet ederim. Ey Allah'ım! Beni çok çok Tevbe edenlerden ve çok çok temizlenenlerden eyle."