İlim meclislerinde bulunmak

“Amellerin hangisi daha üstündür?” şeklindeki bir suale, Resullullah Efendimiz (a.s.m.) şu cevabı verdi: “Allah’ın isim ve sıfatlarını bildiren ilim her şeyden üstündür.”

Suali soran kişi, “Ey Allah’ın yüce peygamberi, biz ilmin faziletini sormadık, amellerin en üstününü sorduk. Siz ise ilim diye cevap verdiniz” deyince Peygamberimiz şöyle devam etti: “Allah’ı bildiren ilimle birlikte olan amel, ne kadar az olursa olsun, insana fayda verir. Allah’ı tanımadan işlenmiş ameller ise insana fayda sağlamaz.” (İhya-i Ulum)

Bu hadis-i şerif, aynı zamanda insanın bu dünyaya gönderiliş gayesine de ışık tutmaktadır. İnsan dünyaya -ayet-i kerimede de buyrulduğu gibi- ancak Allah’a iman ve ibadet etmek için gönderilmiştir. Allah’a inanmak ve ibadet etmek ise ilim ile mümkündür. İnançsızlığa ve dinsizliğe sapmak için bilgiye hiç ihtiyaç yoktur. Fakat inanmak için mutlaka bilgi gerekir.

Peygamber Efendimiz (a.s.m.) Müslümanları daima ilme teşvik etmiş, birçok hadislerinde ilmin ehemmiyetine dair açıklamalarda bulunmuştur. “Peygamberler mal ve para miras bırakmazlar. Onların bıraktığı miras ilimdir. Kim ilmi elde ederse büyük bir nasibe, yüksek bir dereceye ulaşmıştır.”
Cenab-ı Hak da Resul-i Ekremine, ilmi fazlasıyla istemeyi emir buyurmuştur. Bir ayet-i kerimede, “De ki: Ya Rabbi! İlmimi arttır!” buyrulmuştur. İbn-i Mesud (r.a.) bu ayeti okuduğu zaman, “Allah’ım ilmimi, imanımı ve yakînimi arttır!” şeklinde duada bulunuyormuş.

Allah’ı tanıtan, bizi Ona yaklaştıran ilimleri elde etmek için bir araya gelen toplulukların kalp huzuruna ve rahmete ereceklerini ve Allah nezdinde hayırla zikredileceklerini ise, Peygamberimiz (a.s.m.) şu hadislerinde müjdelemektedir: “İlim aramak için bir tarafa yönelen kimseye Allah Cennet yolunu kolaylaştırır. Allah’ın kitabını okumak ve birlikte onu incelemek için, Allah evlerinden birinde veya başka bir yerde bir araya gelen topluluğa, Allah muhakkak kalp huzuru verir, onları rahmet ve lütfuna gark eder. Onların etrafını melekler sarar ve Allah onları mele-i alâda, indinde bulunanlara hayırla zikreder.” Diğer bir rivayette, ilim tahsil etmenin geçmiş günahlara kefaret teşkil edeceği bildirilmekte ve “Muhakkak, Allah, melekler, yer ve gökte bulunanlar, hatta sudaki balıklar bile insanlara hayrı öğreten kimse için istiğfar ve dua ederler” buyrulmaktadır.

İlim, eğer insanı Rabbini daha çok tanımaya sevk ediyorsa, o takdirde insanın, kâinatı kudret elinde tutan Rabbinden daha çok korkması ve hareketlerine daha dikkatli bir şekilde çeki düzen vermesi gerekir. Ayet-i Kerimede, “Allah’ın kulları içinde Allah’tan korkanlar ancak âlimlerdir” buyrulmuştur. Zira âlimler kâinata ibret nazarıyla bakarlar. Varlıkların yaratılışındaki harikaları ve hikmetleri tefekkür ederler. Bu tefekkürlerinde Cenab-ı Hakkın kudret ve azametini müşahede ederler.

İşte ayet ve hadislerin bize bu ikaz ve teşvikleri Allah sevgisi ve korkusunu kazandırarak önümüzdeki iki dünya saadetinin kapılarını açacak olan yolu, ilim olarak göstermektedir. Allah’ın verdiği akıl ve kabiliyetleri Onun ve Resulünün bu teşviklerine u***** kullanabilenlere ne mutlu!