insançsızlara kafir denmemeli

İslâm, insanlara karşı hitap şeklini dahi bildirecek kadar hayatın her karesine girmiş bir dindir. Sadece mü'minlere değil, bütün insanlara karşı hangi üslûpla konuşmamız gerektiği yüce kitabımızda bildirilmiştir. Her şeyden önce Cenâb-ı Hak, insanları iman yoluna davet etmenin "hikmet" ve "mevize-i hasene"[1] ile olacağını talim buyurur. Mü'minlerin, iman sahibi olmayanlara karşı konuşma üslubu, en az birbirlerine karşı olan üslûp ve tutumları kadar önem arz etmektedir. Konuya bu açıdan bakıldığında, kâfire kâfir demenin mü'mine hiçbir şey kazandırmadığı görülecektir. Cenâb-ı Hak bir âyette, "Onların Allah'tan başka yalvardıkları tanrılarına hakaret etmeyin ki, onlar da cahillik ederek hadlerini aşıp Allah'a hakaret etmesinler..."[2] buyurmaktadır. Evet, mü'mine düşen, küfür sözü söylememek, konuşurken uygunsuz kelimelerle konuşmamak ve karşısında kim olursa olsun onu rencide etmemektir. Mü'min, kendine düşeni yapmalı ve bütün samimiyetiyle her ânını dinini anlatma, tanıtma ve sevdirme yolunda harcamalıdır.

Ayrıca şu da unutulmamalıdır ki, iman şerefiyle şerefyâb olmayan kişinin arkasında, onun dediğini diyecek, yaptığını yapacak, söz ve davranışlarından etkilenecek pek çok insan olabilir. Dolayısıyla böyle bir insanı rahatsız edici bir söz söyleyerek rencide etmenin, onun etrafındakileri de rahatsız edeceği hatırdan çıkarılmamalıdır. Şunu da ifade etmeliyim ki, kâfir bir kimseye "kâfir" demek ve bu şekilde tavır almak ne farzdır, ne vaciptir, ne sünnettir ne de müstehaptır. Bu şekilde hareket eden kişi, kendi nefsini tatminden öte, -bazen günah da sayılabilir- başka herhangi bir şey kazanamayacaktır.

Efendimiz bir hadislerinde, "Ölülerinizin hayırlarını yâd edin, kötülüklerini değil!" buyurarak, ölmüş kişilerin arkasından da ileri geri konuşmanın uygun olmadığını bildirmektedir. Nitekim O bir defasında, oğlu İkrime'nin rencide olması ihtimaline binaen Ebû Cehil'e çirkin sözler söyleyen kişiyi bundan menetmiştir. Günümüzde de bu konumda olan insanlara Efendimiz'in bu engin ufkuyla yaklaşmalı ve onları rencide edici her türlü söz ve davranıştan kaçınılmalıdır.