Diyet Yapacak Olanlara Öneriler..
Diyet Yapacak Olanlara Öneriler..
Diyet Uzmanı Uz. Dr.Aydın Kırışık
Obezite: Bedenin yağı kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması sonucuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif boya göre ağırlığın arzu edilen düzeyin üstüne çıkmasıdır. Hastalığın oluşumunda genetik ve çevresel faktörler değişik oranlarda rol oynar. Şişmanlığın tanısında kullanılan en pratik yöntem Beden Kitle Endeksi (BKI) dir.
BKI= Beden Ağırlığı (kg) formülüyle hesaplanır.
Boy (m)2
BKI
18.5 kg/m2
Zayıf
18.5-24.9 kg/m2
Normal (sağlıklı)
25-29.9 kg/m2
Fazla Kilolu
30-39.9 kg/m2
Obez
40 kg/m2 üstü
Morbid Obez
Bedenin yağ dağılımını belirlemede bel çevresininhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kalça çevresine oranı kriter olarak alınır. Bel/kalça oranı kadınlarda 0.8 Ihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif erkeklerdehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 1 I aşmamalıdır. Bel çevresi ölçümü: Kadın 88 cm. Ve üstü ise obezite riskinin artığı görülür.
Obezite Risk Faktörleri
· Fiziksel aktivitede azalma
· Beslenme alışkanlıkları
· Yaş
· Cinsiyet (kadın)
· Irksal faktörler
· Eğitim düzeyi
· Evlilik
· Doğum sayısı
· Sigarayı bırakma
· Alkol
Obezitenin oluşumunda asıl neden enerji dengesindeki bozulmadır.
Enerji alımı= Enerji tüketim
Enerji tüketimi= Bazal :-):-):-):-)bolizma (%70) + Termogenez (%10) + Fiziksel aktivite (%20) Şayet enerji alımı enerji tüketiminden fazla olursahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif alınan fazla enerji vücutta yağ olarak depo edilir ve obezite oluşur.
Obezitenin Sonuçları ve Komplikasyonları
*:-):-):-):-)bolik
Hiperinsülinemihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Tip 2. Diabetus Mellutushttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Hipertansiyonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Hiperlipidemihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Kardiyoavsküler problemlerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Steatoz
*Mekanik
Solunum hastalıklarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Reflü özofajithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Safra kesesi taşıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Osteoartrozhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Tapuk dikenihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Deri hastalıkları
Obezite Tedavi İlkeleri
1) Eğitim
2) Diyet
3) Egzersiz
4) Davranış tedavisi
5) İlaç tedavisi
6) Cerrahi tedavisi
Obezite Tedavisinde Diyet
Obezite tedavisinin amaçları: Bireyin; yaşhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif cinsiyethttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif vücut ağırlığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif boyhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif aktivite düzeyihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sosyo-ekonomik durumuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çalışma koşullarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif eğitim düzeyi ve beslenme alışkanlıklarına uygunhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yeterli ve dengeli beslenmesini sağlamak ve bunun neticesinde bireyi zayıflatmaktır.
Bireyin beslenme alışkanlıklarını saptamak için: Daha önce diyet yapıp yapmadığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yemek yeme sıklığıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif zamanıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yemek yeme hazırlama ve pişirme yöntemlerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sevip sevmediği besinler öğrenilmelidir.
Diyet Tedavisinin Başarılı Olması İçin
1) Birey tedaviyi kesinlikle istiyor olamlı.
2) Bireye uzun sürede yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırılmalı.
3) Doktor ve diyat uzmanı ile sürekli iletişimde olmalı.
4) Diyet uzmanının verdiği diyethttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif egzersiz tedavisi aynen uygulanmalı.
5) Bilinçli ve sabırlı olmalı.
6) Diyet bireye özgü düzenlenmeli.
7) Zayıflama süresi doğru saptanmalı.
http://www.doktorcu.com/wp-includes/.../icon_cool.gif Sık aralıklarla beslenmelidir. Sık aralıklarla beslenerek zayıflamanın faydaları nelerdir? Gereğinden fazla yemeyi ve kaçamakları önler. Çünkü sık sık beslendiğiniz için açlık hissi duymazsınız. Acıkmayı önlediği için sonraki öğüne çok acıkmamış olarak ulaşacağınız için daha az besinle doyarsınız. Ayrıca her öğün sonrasında besinlerin termojenik etkisiylehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif enerji harcaması artar. Kilo verdiğiniz zamanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif verdiğiniz kilonun büyük kısmı yağ kitlesinden olması gerekir. Kaybettiğiniz ağırlığın %75 I yağ kitlesindenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif %25 I yağsız doku kitlesindendir. Yağsız dok kitlesi kaybının %25 I geçmemesi gerekir. Önemli olanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sadece vücut ağırlığının azaltılması değilhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kaybın yağ kitlesinden gerçekleştirilmesidir. Şişman kişilerdehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yağ gelen enerji oranı %10 azaltıldığındahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ağırlık kaybı 1 yılda ortalama 5 kg. Ya da daha fazla oluşmuştur.
Diyet Yağını Azaltmak İçin
· Etli yemeklere yağ katmayınız.
· Yemeklere konan yağ miktarını azaltınız.
· Yemeklerin suyundan daha çok posa kısmını tercih ediniz.
· Bol sebze ve meyve tercih ediniz.
· Taneli tahılları tüketiniz.
· Kırmızı et yerine derisiz tavukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif hindi ve balığın beyaz etlerini tercih ediniz.
· Mayonez kullanmayınız.
· Yağlı yiyeceklerden uzak durunhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif (rus salatası gibi)
· Cipshttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yağlı patlamış mısırhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yağlı krakerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif börekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çörekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif pasta v.b. yiyecekleri tüketmeyin ya da seyrek ve az miktarda tüketiniz.
Doğru Besin Seçimi İçin Öneriler
1) Günde en az 3 ana öğün + ara öğünler.
2) Yavaş yavaş ve çok iyi çiğneyerek yemek yenmeli.
3) Yemek yerken çorba veya salatayla başlayınız.
4) Bol su içiniz.
5) Başkasının tabağından uzak durunuz.
6) Unutmayınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çok sevilen çok yenir. Şunu da unutmayın; bir lokma yeseniz de!
7) Daha fazla sebzehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif mevye ve tahıl grubunu tercih ediniz.
http://www.doktorcu.com/wp-includes/.../icon_cool.gif Yemeklerinizi küçük porsiyonlar halinde tüketiniz.
9) Yağ oranı düşük besinler tercih edilmeli.
10) Dışarıda mütevazı yemekleri seçiniz.
Alışverişe çıktığınızda ise şunlara dikkat ediniz: Aç karınıza alışveriş yapmayınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif alınacakların listesini çıkartınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif tehlikeli reyonlardan (tatlıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif cipshttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çikolata v.b.) ve hazır besinlerden uzak durun.
Yemeklerin Hazırlarken Dikkat
· Basit yemekler hazırlanmalı.
· Kızartma yerine fırınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif haşlama ya da ızgara tercih edin.
· Krema yerine unhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif nişastahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif patates kullanın.
· Yağ yerinehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif lezzeti arttırmak için baharat ve taze otları kullanın.
· Etlerin yağlarını ayırın.
· Pişirirken atıştırma huyunuzdan vazgeçin. Unutmayın “damlaya damlaya göl olur”.
· Pişirirken yağsız tavalar kullanın.
· Tariften yemek hazırlıyorsanızhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif tariftekinin yarı kadar yağ katın.
· Katı yağ yerinehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sıvı yağı tercih edin.
Yemek Yerken Dikkat
*Evde:
· Fazla yağlı ve kalorli yiyecekler gözden uzak olmalı.
· Tv izlerken yemek yeme huyundan vazgeçin.
· Ayakta değil masada yemek yiyin.
· Yemeğinizi küçük tabaktahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif salatanızı büyük tabakta alın.
· Tabağı tam doldurmak zorunda değilsiniz. Önce gözümüz doymalı.
*Dışarıda:
· Evden aç çıkmayın.
· Ekmek sepetini masada bulundurmayın.
· Susuz yemekleri tercih edin.
· Izgara ve fırındakiler tercih edilmeli.
· Fazla kaçırmışsanız bir sonraki öğün veya günde kısarak telafi edin.
· Haftada bir kez tartılın.
· Sabahhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif aç karnınahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif aynı tartı ve aynı giysilerle tartılın.
· Menstruasyon öncesi (vücut su tutacağı için) ve konstipasyon sorununuz varsa (bağırsaklar dolu olacağı içi yapacağınız ölçüm yanıltıcı olabilir.