Aceleyle kilinan Namaz makbul degildir
Aceleyle kilinan Namaz makbul degildir
Insanin, Rabb'iyle munasebetinde asil olan mānādir, ozdur, ruhtur. Fakat, onlari tasiyan da lafizlardir, sekillerdir, kaliplardir. Bundan dolayi, mutlaka o lafizlara, kaliplara da dikkat edilmelidir. Esas alinan mānāyi, mazmunu o kaliplarin tasimasi lazim.
Dolayisiyla, kalip ve sekillerin hicbir mānāsi yok denilemez. Zāhirī ahkam onlara bina edilir. Ne var ki, namaz vardir namazdan iceri, oruc vardir oructan iceri. Onun icin buyurulur ki, "Kad eflehal mu'minūn. Ellezīne... Mu'minler kurtuldu. O mu'minler ki..." (Mu'minūn Sūresi, 23/1) Ismi mevsūlun silasi "hum fī salātihim hāsiūn" (Mu'minūn Sūresi, 23/2) seklinde geliyor. Yani, "Onlar, her zaman namazlarinda husū icindedirler." "Hum yusallūn... Onlar namaz kilarlar." denmiyor. Sebata ve devama isaret eden bir kalip kullaniliyor. Yani, buyuruluyor ki; ne zaman olursa olsun namazda hasyet yasayanlardir, husū arayanlardir kurtulanlar.
Biz, bir insanin sadece namazina bakarak onun namazda husū arayan biri olup olmadigini belirleyemeyiz. Bu, insanin vicdani ile Allah arasindadir. Dolayisiyla biz kendimizi husn-u zan etmeye zorlariz. Ama bazi kimseler namazlarinda, oruclarinda oyle dikkatsizdirler ve iffetleri mevzuunda carsida pazarda oyle sulu hareket ederler ki; insan ne kadar husn-u zan ederse etsin, sahit oldugu hareket hakkinda olumlu dusunceyi Islāmī cercevede bir yere koyamaz.
Mesela; birisi hemen tekbir alir, sen daha Fātiha'nin yarisina gelmeden rukūa varir. Burada kendini ne kadar zorlarsan zorla ona namaz kildi diyemezsin. Mesela, rukūda hakkini vere vere, kelimeleri guzelce telaffuz ederek bazi fukahaya gore bir kere "Subhāne rabbiyel azīm" demek sarttir. Cok hizli soyluyorsa mānāsi yoktur onun. Bazi fukahaya gore ise, onu en az uc defa soylemek gerekir. Onun icin, rukūda ve secdede en az uc defa yavas yavas, kelimeleri tam telaffuz ederek bu tesbihi soylemeliyiz. Daha az soyluyorsak, baskalarini hakkimizda musbet dusunme hususunda zorlamis oluruz. Boylece bazi kaliplar, bizim onunla eda etmeye calistigimiz mānā, muhteva ve mazmunu tasiyici olmaz. Dolayisiyla, hakkimizda husn-u zan edenler vehme ve kuruntuya husn-u zan etmis olur.
Cok kimselerin hizli hizli okudugu Fātiha, Kur'an degildir. Cunku, Kur'an oyle inmemistir. Boyle alelacele okunan Fātiha ile kilinan namaz namaz degildir. Bir nefeste, o nefes bitmeden sūreyi sona erdirme telasiyla, solugun tikandigi yerde hizlica ve can havliyle alinan ara nefeslerle okunan Kur'ān'la kiraat farzi yerine gelmis olmaz. Lafizlar mānālarin kalibidir; ama kalip mānāya uygun olmasi lazimdir.
