-
Gül
Rosa / Damaszener Rose / Hundsrose / Rose / Damask rose / Dorgrose herbrose / Rosaceae / Rosier) Mayis-haziran aylari arasindahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif pembehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif beyazimsihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sarihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kirmizi renkli çiçekler açanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif güzel kokulu çok senelikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çalimsi ve dikenli bir bitki. Gövdeleri silindir biçimlihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yesilimsihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif esmer renklihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çok dalli ve dallar xxx dikenlidir. Dikenlerin uçlari kivrik ve genellikle kirmizi renktedir. Yapraklar sapli ve kulakçiklihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 5-7 yaprakçiklidir. Çiçekler dallarinda tek tek veya kümeler hâlinde bulunur. Çanak yapraklari 5 parçalihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif taç yapraklari ise çok parçalidir. Deniz seviyesinden îtibârenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 3500 m yükseklige kadarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kâfi derecede rutûbetli ve geçirgen topraklarda yetisir. Türkiye’de yabânî olarak yetisen 23 türü bulunmaktadir. Çok eski bir kültür bitkisidir. Mensei kesin olarak bilinmemekle birliktehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çogu gül çesitlerinin menseinin Asya’nin mutedil bölgeleri oldugu kabul edilmektedir.
Çiçeklerine göre: Yalin kanathttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yarim katmerli ve katmerli güller.
Boylarina göre: Bodurhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yüksek ve sarilici güller.
Çiçeklenme zamanina göre: Yilda bir çiçek açanlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yilda birden fazla çiçek açanlar ve yediveren güller diye siniflandirilmaktadirlar.
Isparta gülü (Rosa damascena): Çok eski bir kültür bitkisi oldugu için mensei belli degildir. Halen Isparta çevresinde bol miktarda yetistirilmektedir.
Isparta veya yag gülühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Isparta çevresindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 1http://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif5-2 m aralikla siralar hâlinde ekilmektedir. Üretilmesi çelikle yapilir. Çelikler de kasim ve aralik aylarinda ekilir. Ürün ikinci yildan îtibâren alinmaya baslar. Üçüncü ve dördüncü yaslarda verim en fazladir. Daha sonra bu yasli güller kesilerek gençlestirme yoluna gidilir. Gül bahçelerinden gençlestirme sûretiyle 15-20 sene faydalanilabilir.
Yabânî gül (Rosa canina): Memleketimizde oldukça yaygin bir gül çesididir. 2-3 m yüksekligindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif pembe veya beyaz çiçekli bir agaççiktir. Meyveleri parlak kirmizi renktedir. Bu gülün olgun meyvelerini saranhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif baslangiçta agizi dar bir bardak seklinde olan çiçek eksenihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çiçek tablasi olgunlasinca etleniphttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kirmizi bir renk alir. Bu meyvelere “kusburnu” adi verilir. Bilesiminde tanenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif pektinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif vitamin Chttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sekerler ve organik asitler vardir. Kabiz edicihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif idrar söktürücü olarakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif böbrek ve safra taslarina karsihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif C vitamini yönünden zengin oldugu için de bâzi bölgelerde marmelât yapiminda kullanilir.
Türkiye’de yetistigi yerler: Anadolu ve Trakya.
Kullanilan kisimlari: Gülün kullanilan kisimlari çiçegihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çiçeklerinden elde edilen gülyagi ve gülsuyudur. Çiçekler sabahin erken saatlerinden günes dogmadan toplanip gölgede kurutulur. Su buhari ile distilasyona tâbi tutulur. Elde edilen kismin üst tarafinda gül yagi toplanir. Alttaki sulu kisim ise gül suyunu teskil eder. Genellikle 3000-3500 kg çiçektenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 1 kg gülyagihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif 500 kg gül suyu elde edilmektedir.
Kullanildigi yerler: Gül çiçeginin taç yapraklarinda uçucu yaghttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif tanenhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif gallik asithttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kuarsitrinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif siyaninhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif seker ve mum vardir. Gülyagi tibbî bir tesire sâhib olmamakla berâberhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bilhassa parfümeri ve kozmetik sanâyiinde bâzi pomatlar ile galenik preparatlarin kokusunu degistirmede çok kullanilir. Antiseptik (mikrop öldürücü) etkisi vardir. Bogaz ve bademcik iltihaplarini giderir. Göz kanlanmalari ve göz nezlesinde etkilidir. Dâhilen ise hafif müshil etkilidir. Gülsuyuhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif gül reçelleri halk arasinda yaygin olarak kullanilir