-
Kahve
Coffea / Kaffee / Café / Coffee ) Vatani Afrika olan fakat bugün tropikal bölgelerde yetistirilen küçük boylu agaç ve agaççiklar. Kisin yapraklarini dökmezhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çiçekleri beyazhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif meyveleri 1-2 tohumlu olup kirmizidir. Yabânî olarak yetisen kahve agaçlarinin boylari 5-7 m oldugu hâlde kültür olarak yetistirilenlerin boylari 2-3 metreyi geçmez. Kahve agaçlarinin en iyisi Arabistan’da yetisenidir. Kahvehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif insanlar tarafindan ilk olarak Habesistan’da 3. yüzyilda yetistirilmeye ve kullanilmaya baslanmistir. On sekizinci yüzyilda Mekke’ye hacca giden Habesistanlilarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kahveyi Arabistan’a ve bütün Müslüman âlemine tanitmislardir. Böylece Müslümanlar tarafindan bilinen ve kullanilan kahvehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Osmanlilar zamâninda Avrupa’da görevli elçiler yoluyla önce Venedikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Ingilterehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Fransa’ya daha sonra dahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bütün bati devletlerine tanitilmistir. Kahvehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif en çok Habesistanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Libyahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Brezilyahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Meksikahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Hindistanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Arabistan ve Orta Amerika’da yetistirilir.
Türkiye’de yetistigi yerler: Tabiî olarak yetismez. Kültürü yer yer yapilir.
Kullanildigi yerler: Kahve çekirdeklerinin kavrulup dögülmesinden ve sicak suyla kaynatilmasindan meydana gelen içecek “kahve” olarak bilinir. Kahvenin bilesiminde en önemli olarak kafein alkoloidi vardir. Kafeinin az miktarinin damarlari genisletmek sûretiyle uyarici etkisi vardir.Kalbi kuvvetlendirirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sindirimi kolaylastirirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif böbrek damarlarini genisleterek idrari çogaltirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif solunumu hizlandirir. Kani beyne çekerekhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif beynin faaliyetini arttirir ve narkotiklerle zehirlenmelere karsi kullanilir. Fazla miktarda alindiginda uyarici etki fazlalasirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kalbin çarpintisini arttirirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kulaklarin uguldamasina sebeb olur. Çok fazla alinirsa ölümle sonuçlanir. Kahvede az miktarda proteinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yag ve sakkaroz bulunur. Kahvehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif ya çekirdek olarak veya çekilmis olarak (kavrulup-ögütülmüs) olarak satilir. Kavrulup ögütülmüs kahve çabuk bayatladigindanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif daha çok çekirdek kahve tercih edilir.
Kahvenin içimi: Kahvenin içecek olarak hazirlanmasinda her memleketin kendine göre usûlleri vardir.Memleketimizde “Türk kahvesi” veya “alaturka kahve” diye meshur olan kahve söyle hazirlanir:
Tâze olarak kavrulmus ve çekilmis kahve kullanilir.Türk kahvesinde en önemli özellik bol köpüklü olmasi ve cezvelerde pisirilmesidir. Cezveye önce kahve ve istege göre (az-orta-sekerli) seker konulur. Sonra soguk su ilâve edilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif iyice karistirilip kaynatilirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif köpügü tasmadan fincanlara servisi yapilir.
Alafranga veya memleketimizde neskafe olarak bilinen kahveler isehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif birtakim islemlerden geçirilir. Iri veya ince çekilmis kahve tânelerinin üzerinden kaynar su geçirilir. Sonradan içersine süthttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif krema gibi bâzi maddeler ilâve edilir. Suyu uçurulur. Ticârette kavanozlar içerisinde toz olarakhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif piyasaya sevk edilir. Içilirken de üzerine sicak suhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif süthttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif seker ilâve edilerek içilebilir. Kahve ihtiyaçtan fazla alinirsa insanda uykusuzlukhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çarpintihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif asiri decede sinirlilik meydana getirir.