-
Lahana
Kopfkohl / Chou / Cabbage / Brassica oleracea / Chou commun) Sari veya beyaz çiçeklihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yillikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif iki yillik ve çok yillikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çogu Akdeniz çevresi memleketlerinde yetisen ve yetistirilen bir kis sebzesi. Mutedil-serinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sislihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yagislihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif rutubetli iklimleri sever. Fazla sicak ve kuraklikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif lahananin göbek baglamasini güçlestirirhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yapraklari sertlestirir. Killihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif derinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif serin ve kuvvetli toprak ister. Azotlu gübrelere ihtiyâci fazladir. Kolay göbek baglamasi kisa daha iyi dayanabilmesihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kendine has tadi olmasi içinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif fazla miktarda potas’a ihtiyaç duyar. Lahanahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çogu Avrupa ülkelerinde yaygin olarak yetistirilir. Eskiden berihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif kisin sebze olarak yenilir. Kis soguklarina oldukça iyi dayanabilen bir bitkidir.
Lahana cinslerini söyle siralayabiliriz:
1. Kelle (bas) lahana: 2-6 kg agirligi olanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif en çok yetistirilen bir çesittir.
2. Kantar lahana: Ortahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Güney ve Güneydogu Anadolu’nun bâzi yerlerinde ekilir. Tânesi 15-30 kg gelebilir.
3. Brüksel lahanasi: Uzun gövdesine siralanmis olan yapraklarinin diplerinde bir findik veya ceviz büyüklügünde göbek baglamis yumrulardan istifade edilir.
4. Kara lahana: Karadeniz sahilinde pek fazla yetistirilir. Göbek baglamazhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif körpe yapraklari çok lezzetlihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif baharlihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif istah açicihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sifâlidir.
5. Kirmizi lahana: Yapraklari kirmizi renktedir. Fazla iri olmaz. Siki göbek baglar.
6. Karnabahar: Lahananin bir çesidi sayilabilir. Lahananin yapraklarindanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif karnabaharlarin çiçeklerinden faydalanilir. Karnabahar daha lezzetlihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif besince daha kuvvetlidir.
Türkiye’de yetistigi yerler: Yabânî olarak Akdeniz bölgesidir. Kültürü her yerde genis çapta yapilmaktadir.
Kullanildigi yerler: Lahananin çesitli tipleri pisirilerek yenildigi gibi pisirilmeden salata yerine yahut tursusu yapilarak yenir. Kalori bakimindan pek zengin olmamakla beraberhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif vitamince zengindir. Ahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gifBhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gifC vitaminleri bol bulunur. Lahana tohumlari kurt düsürücü ve idrar söktürücü olarak kullanilir. Tohumlarindan kolzayagi elde edilir. Ayricahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif haslanarak yenilirse mide ve barsak yaralarini yumusatir. Vücudu hastaliklara ve özellikle kansere karsi korur. Ses kisikligini giderir. Guatr olanlar yememelidir.