-
Meyankökü
2 m yüksekligindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif çok yillik çalimsi bitkilere “meyan” denir. Yapraklari parçalihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yaprakçiklar 4-7 çiftlidir. Çiçekler basak seklinde durumlar yapar. Taç ve çanak yapraklari iki dudakli oluphttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif üst dudak iki kisa dislihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif alttaki üçü uzun dislidir. Meyveleri düz ve salgi tüylüdür. Meyan bitkisinin 6 türü Türkiye’de yetismektedir. Daha çok Güneyhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif Orta ve Dogu Anadolu’da yayginlik göstermektedir. Bir kisminin kökleri tatlihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bir kisminin ise acidir.
Tatli meyan (Glycyrrhiza glabra): Anadolu’da iki varyetesi bulunur. Bu türün çiçekleri mor ve tüysü yapraklidir. Meyvelerinin üzeri çiplaktir veya tüylüdür. Bâzi yerlerde piyan olarak da bilinir.
Kullanildigi yerler: Bitkinin köklerihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif meyan kökü olarak taninmakta ve kullanilmaktadir. Köklerinin kabugu soyulduktan sonra veya soyulmadan güneste kurutularak piyasaya sürülür. Bilesiminde nisastahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif sekerlerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif zamkhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif rezinhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif glisirrizin vardir. Glisirrizin sekerden daha tatli bir bilesiktir. Köklerdeki miktarihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif bölgeden bölgeye degisir ve köklerin de etkili maddesidir. Köklerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif gögüs yumusaticihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif balgam söktürücühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif idrar çogaltici ve tad düzenleyici özellige sahiptir. Eczâcilikta toz hâlindehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif haplarin hazirlanmasinda sekil vermede kullanilir. Sigara ve plastik sanâyiinde de kullanilan ilkel maddedir. Kola adi altinda hazirlanan içeceklerin terkibine de girer. Ayrica tâze veya kuru köklerinin kaynar su ile muâmelesi ve sonra alçak basinçta yogunlastirmak sûretiyle meyan bali elde edilir. Ticârette toz veya kaliplar hâlinde bulunur. Parlak siyah renklihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif tatli lezzetlidir. Suda kolaylikla erir. Meyan balindaki glisirrizin miktari daha fazladir. Memleketimizde de meyan bali elde eden tesisler vardir. Gögüs yumusaticihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif öksürük kesicihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif yara iyi edici özellikleri vardir. Mîde hastaliklarinda (bilhassa gastritte) faydalidir. Meyan kökünün su ile tüketilmesi sonucunda elde edilen hülasa ise meyan serbeti olarak bilinir. Daha çok Güneydogu Anadolu bölgesinde elde edilir ve kullanilir. Meyan serbeti koyu esmer renkli ve tatli lezzetlidir. Gögüs yumusaticihttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif balgam söktürücühttp://www.uslanmam.com/images/smilies/virgul.gif öksürük kesici ve serinletici özelliktedir.