Ders: Sosyoloji
Konu:Sosyoloji nedir?
Sosyoloji toplumun sosyal yapısını araştıran ve bu alanda genel-geçer ilkelere olaşmaya çalışan bir bilim dalıdır.
Başka bir ifadeyle insan ürünü her türlü sosyal olaylar sosyolojinin konusuna girer. Sosyoloji konularını araştıran bilim adamına sosyolog denir.
Sosyolojik genellemeler, sosyal olaylarda yapılan metodolojik araştırma ve çalışmalar sonucunda ulaşılan bazı sosyolojik kavramları kapsar.(Nirun, 1977:1). Olaylar arasındaki ilişkilerden yola çıkan sosyoloji bu alanda genel ilkelere ulaşmaya çalışır. Ancak sosyal olaylar, çok sebebi ve karmaşık bir yapıya sahiptir.
Pozitif tabiat bilimlerinde olduğu gibi, sebepler açık-seçik değildir. Sosyal olayların bu özelliği sosyologların işini güçleştirir. Ama yine de sosyal olaylar, bir tesadüf sonucu ortaya çıkmamakta bir takım sebeplere dayanır. Buna sosyal gerekircilik denir.
Toplumun sahip olduğu oysal değerler, kıymet hükümleri, sosyal hayatla sosyal kontrol sağlamak için gereklidir. Toplumdaki sosyal düzenin tesisi, sosyal hayatın düzenli bir şekilde yürüyebilmesi için gereklidir. İşte sosyal kontrolün gerçekleşebilmesi için, sözünü ettiğimiz bu sosyal değerlerin rolü çok büyüktür. Sosyal gruplar içinde, sosyal hayat alanında ve sosyal ilişkilerde insanların davranışlarının kontrolü söz konusu olunca bazı kontrol mekanizmalarını çalıştırmak icap eder.
Bu mekanizmanın başlıcaları;
-Gelenekler- Ahlak - Din ve- Hukuktur.
Bu kurallar insanın davranışlarını, duygu ve düşüncelerini yeri geldiğinde kontrol eder. Bu kurallar insanlara sosyal ilişkilerinde nasıl hareket edeceklerine dair yardımda bulunurlar, yol gösterirler.
Önemli Türk sosyologlar:
1- Naima (1655) Halep doğumlu.
2- Ahmet Cevdet Paşa(1823-1895) Ünlü tarihçi, hukukçu ve yazardır.
3- Ziya Gökalp (1876) Diyarbakır doğumlu.
Asıl adı: Mehmet Ziya. Sosyolog ve düşünür.