Başarı ’tandır


Sual: Bir genç Hud suresi 88. âyetindeki (Başarım ancak ’tandır) ifadesinden başarıyı ’ın verdiğini başarılı olmak için çalışmak gerekmediğini söyledi. Başarılı olmak için çalışmak gerekmez mi?
CEVAP
Âyet veya hadislerden böyle hüküm çıkarmak çok yanlış olur.

İyiyi de kötüyü de hayrı da şerri de yaratan ’tır. Kul hayır veya şer ister ü teâlâ da dilerse kul irade-i cüziyyesi ile onu işler. izin vermezse kul hayrı da şerri de işleyemez. Onun için Peygamberimiz (Hayır da şer de ’tandır) buyurmuştur. Yoksa kimseye zorla hayır veya şer işletmez. Öyle olsa şer işleyen kimse (Falancaya hayır işlettin bana niye şer işlettin?) der. Cebriye fırkası hayrı da şerri de zorla işletir der. Mutezile ise hayra da şerre de karışmaz ikisini de kul yaratır der. Bunun ikisi de yanlıştır. Doğru olan Ehl-i sünnet itikadıdır.


Başarı ü teâlâdan olduğu gibi ’tan olmayan hiçbir şey yoktur. İki âyet-i kerime meali:
(Sizi de işlerinizi de yaratan ’tır.) [Saffat 96]

(Her şeyin yaratıcısı ’tır.) [Zümer 62]

İki hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Bütün işler ü teâlâdandır; hayır olanı da şer olanı da.) [Taberani]

(ü teâlâ buyurur ki: “Ben âlemlerin Rabbiyim hayrı da şerri de ancak ben tayin ederim.”) [İ. Neccar]

Her şeyde olduğu gibi başarı da ’tandır. Müslümanın başarılı olmak için çalışması gerekir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(ü teâlâ hayır murat ettiğini iyi işler yapmakta başarılı kılar.) [Hâkim]

(Herkes kendisi için mukadder olan neyse o işte başarılı olur.) [Taberani]

( sabredeni başarılı kılar.) [Hâkim]

İmam-ı Rabbani hazretleri de buyuruyor ki:
Bütün insanların ihtiyaçlarını gidermek için Cenâb-ı Hak size başarılar vermiştir. ü teâlâ başarılarınızı arttırsın. (1/25)

Evinden çıkarken Âyet-el-kürsi’yi okuyan her işinde muvaffak olur ve hayırlı işler başarır. (İslam Ahlakı)

Başarmak için çalışanın emeğini Rabbimiz boşa çıkarmaz. İki âyet-i kerime meali:
(Biz iyiliğe çalışanların ecrini mükâfatını zayi etmeyiz.) [Araf 170]

(İnsana ancak dünyada çalışarak yaptığı işler fayda verir.) [Necm 39]

Bu kadar vesikaya rağmen başarmak için çalışılmaz demek cahillik olur.