Umrenin dindeki yeri ve önemi

[Kartal__13]

Cabir b. (R.A.) den rivayete göre bir sahâbî Resûlullah (S.A.V.) Efendimize:
- Ya Resûlellah! Umre farz mıdır? diye sormuş, Hz. Peygamber (S.A.V.) Efendimiz de:
"Hayır! Umre yapmanız, daha faziletlidir," (Tirmizi, Hac: 88; No: 931; 3/270; A.b.Hanbel; No: 13988; 3/316) buyurmuştur. Binaenaleyh umre farz değildir.
"Haccı ve umreyi ALLAH Teâlâ için tamamlayın." (Bakara sûresi: 196)ayet-i kerimesi, farz olsun nafile olsun hac ve umre ibadetine başlanınca bu görevin yarım bırakılmayıp tamamlanması gerektiğini ifade etmektedir. Mücahid (R.A.)'den rivayete göre umreye:
"Umre, küçük hactır." (İbn-i Ebî Şeybe, Musannef, 3/225, 4/305, No: 13665) denilmesi ise umrenin sevabını beyan içindir. (Kâsânî, 2/226; Mergînânî, 1/182-183)
Şafiî ve Hanbelî mezheplerinde ise umre farzdır. Umrenin hükmü hususundaki bu ihtilaf, konu ile ilgili delillere getirilen farklı yorumlar ile bu konuda farklı rivayetlerin bulunmasından kaynaklanmaktadır.
O halde insan ömründe en az bir defa mutlaka umre yapmalıdır.
* Umrenin Zamanı:
Umre; hacdan farklı olarak daha geniş bir zaman diliminde yapılan bir ibadettir. Umre için belirli bir zaman yoktur. Her zaman yapılabilir. Ancak, Arefe günü ve ondan sonraki dört günde, yani Arefe ve Kurban bayram günleri olmak üzere, yılda beş gün umre yapılması tahrimen mekrûhtur. Çünkü bu günler hac menâsikinin yapıldığı günlerdir. (Zeyleî, Nasbu'r-Raye; 3/147, Beyhakî, Es-Sünenü'l- Kübra; Hac: No: 8822; 6/477)
Mekke-i Mükerreme ahalisinden hacca niyetlenen kimselerin hac aylarında, bu aylardan önce Mekke-i Mükerremede ikamet edenler ve mikatta olan kimselerin umre yapması tahrimen mekrûhtur. Yaparlarsa ceza kurbanı gerekir.
Önemli not: Ramazan bayramından evvel Mekke-i Mükerreme'ye gelip te hacc yapmak üzere kalanlar, Mekkeli sayıldıklarından Ramazan bayramından itibaren umre yapamazlar. Tahrimen mekruhtur. Yaparlarsa ceza kurbanı gerekir. (İbn-i Abidin, 2/270)
* Ramazan ayında umre
Ramazan ayında yapılması ise mendubtur, daha faziletlidir. Abdullah b. Abbas (R.A.)den rivayete göre Resûlullah (S.A.V.) efendimiz:
"Ramazan ayında yapılan bir umre, sevap bakımından benimle yapılan hac yerine geçer." (Buhârî, Umre: 4, Cezâu's-Sayd:26; Müslim, Hac: 222; Neseî, Sıyâm: 6, 4/130)Buyurmuştur.
Bu hadis-i şeriften öğreniyoruz ki, Rabbimizin bir lütfu ve nimeti olarak umre, Ramazan ayında olmasıyla hâsıl olan sevâb itibâriyle Hac derecesine ulaşmaktadır. Amelin sevabı, ona zamanın şerefi de ilave edilince ziyadeleşmekte ve artmaktadır. Tıpkı huzur-u kalb ve hulus-i niyetle de arttığı gibi.
Hayırlı ameller, onun işlendiği vakitlere göre birbirlerinden üstün olur, bazı vakitlerde yapılan, diğer vakitlerde yapılana nazaran daha faziletlidir. Ramazan ayı, hayırlı amellerin katlanması açısından diğerlerinden üstündür, bu onun faziletinin büyüklüğüne delildir.
NOT: "Ya Rabbi! Ben Senin Rızan İçin Umre Yapmak İstiyorum." İsimli eserimi önemle tavsiye ediyorum. Israrla tavsiye ettiğimiz bu eserimizi "TEREKE YAYINCILIK, TEL: 0216 521 39 56 - 0532 610 33 49" adresinden temin edebilirsiniz.
Mehmet Talü

Araştırmacı yazar