İnmeolayın ani başladığını vurgular.
Bazen bir baş ağrısısadece baş ağrısı değildir ya da baş dönmesi ile kollarınızda ve bacaklarınızda hissettiğiniz güçsüzlük sadece ne kadar çok çalıştığınızın bir işareti olmayabilir.
Dengeli beslenmek için gıdaya gereksinim duymanız gibibeyninizin de (vücudun diğer bölümleri gibi) normal işlevini görebilmesi için oksijenleşmiş kanla beslenmesi gerekir. Yeterli miktarda oksijenleşmiş kan ulaşamadığında beyin hücreleri hasar görür ya da ölür.
Kalpten beyne ve kafaya kan taşıyan damarlarda (karotis) daralma ya da tıkanmabeyne ulaşan kan miktarını azaltır. Daralma ve tıkanmaya ateroskleroz (arter duvarlarının kalınlaşması) gibi birkaç hastalık yol açar. Karotis daralması (stenoz) için ilaç ve cerrahi tedavi mevcuttur. Tam tıkanma durumunda (karotis oklüzyonu) tedavi seçeneği çok azdır.
Her iki durum da inme (yeterli kan ulaşmaması nedeniyle beyin dokusunda hasar) ya da geçici iskemik atak (birkaç haftada geçen inme benzeri semptomlar) riskini artırır.
İnmeerişkinlerdeki işlevsel yetersizliğin birinci nedenidir.
Özelliklekendinizde ya da bir yakınınızda inme riski olup olmadığını doktorunuza sorun.
Karotis Nedir?
Kalpten kafaya ve beyne kan ulaştıran ve boynun her iki tarafından geçen büyük kan damarlarıdır.
Stenoz Ve Karotis Oklüzyonu:
Arterlerinkarotisin beyne kan akışını azaltacak biçimde tamamen tıkanmasıdır.
Stenozun Saptanması:
Doktorunuz boyundaki karotiste uğultu (arterde anormal kan akışı sesi) olup olmadığını steteskopla saptayabilir. Karotis uğultusu karotis hastalığının göstergesidir. Doktorunuz ultrason taraması ya da anjiyografi ile karotiste kısmi tıkanma olduğunu doğrulayabilir.
İnme Ya Da Geçici İskemik Atak Semptomları:
Aşağıdaki semptomlardan biri görüldüğünde hemen acil servise ulaşmak için ambülans çağırın ya da doktorunuzu arayın.
- Ani görmekonuşma ve denge bozukluğu
- Ani ortaya çıkan uyuklama ve şiddetli baş ağrısı
- Ani zihinsel bozukluk ve bellek kaybı
- Bir gözde ani geçici körlük ya da başka görme kusurları
- Kolda ya da bacakta ya da tüm vücutta uyuşmagüçsüzlük ya da felç
- Ani konuşma ya da yutma güçlüğü
- Koma ya da nöbetler
İnme Nasıl Önlenir?
- Kan basıncınızı sık kontrol ettirin. Sürekli olarak yük:-):-):-):-)e (>140/90 mmHg) kontrol altına almak için doktorunuzun önerilerini uygulayın.
- Atriyal fibrilasyonunuz ya da diyabetiniz varsa ya da kolesterolünüz yük:-):-):-):-)edoktorunuzun önerdiği tedaviyi uygulayın.
- Sigara içiyorsanızbu alışkanlığınızdan vazgeçin.
- Alkol alıyorsanızılımlı miktarda kullanın.
- Düzenli egzersiz yapmayı günlük etkinliklerinizin önemli bir parçası haline getirin.
İnmeyle İlişkili Risk Faktörleri:
Aşağıdaki durumlardan herhangi biri varsainme gibi ciddi tıbbi sorunlara yol açmaması için doktorunuzla görüşerek tedavi uygulayın:
- Yüksek kan basıncı (hipertansiyon) inmenin en önemli nedenidir.
- · Arter kanallarının daralması (ateroskleroz)özellikle beyne kan taşıyan arterlerde kısmi tıkanma (karotis stenozu)
- · Kalp atışında düzensizlik (atriyal fibrilasyon) gibi kalp hastalıklarıyüksek kolesterol (kandaki yağların yüksek düzeyde olması) ya da kalp krizi (miyokard enfarktüsü)
- · Sigara içmefiziksel etkinlik eksikliği ile sebze ve meyve açısından yetersiz beslenme gibi yaşam tarzıyla ilgili etmenler
- · Diyabetin neden olduğu komplikasyonlar inme riskini artırabilir.
- · İnmeyle ilişkili uyarı niteliğindeki kısa süreli belirtiler (geçici iskemik atak)
Aşağıdaki Durumlarda Hemen Yardım İsteyin :
Kendinizde ya da tanıdığınız birinde inmeden kuşkulanıyorsanızhemen tıbbi yardım sağlanması önemlidir. İnmeyle ilgili uyarılar şunlardır:
- Özellikle vücudun tek yanında olmak üzere yüzkol ya da bacakta uyuşma ya da güçsüzlük
- Ani konfüzyon (zihin karışıklığı)konuşma ve anlama zorluğu
- Bir ya da iki gözde ani görme sorunu
- Ani yürüme zorluğudenge ya da koordinasyon kaybı
- Ani ve nedeni bilinmeyen şiddetli baş ağrısı
Yapılması Gerekenler:
Uyarıcı belirtiler ortaya çıktığındahastaneye götürülmek üzere bir ambulans servisinin telefonunu arayın.
Tedavi
Karotis endarterektomisitam tıkanma durumunda ya da akut inmesi iyileşmekte olanlarda tavsiye edilmeyebilir.
tPA gibi pıhtı eritici bir ilaçinme belirtilerinin başlangıcını izleyen ilk 3 saat içinde uygulanması gerekir.
İnme vakalarının yaklaşık %80 i iskemiktir (beyin arterlerinde kan pıhtılarının oluşmasına bağlı)bu hastalık nedeniyle öldüğü tahmin edilmektedir.
İnme geçiren bir hastanıninmenin uyarıcı belirtileri konusunda eğitilmesi gereklidir