Melanom nedir?

Melanom deri kanserlerinden biridir. Erken yakalandığında tamamı ile tedavi edilebilirken; geç yakalanan çevre dokuya saldırmaya başlayınca gelişir.



Nedeni nedir?

Melanomun neden geliştiği kesin olarak bilinmemekle beraber aşırı güneş hasarının ( özellikle çocukluk çağında şiddetli güneş yanığı geçirenler ) melanomu tetiklediği bilinmektedir. Yapay bronzluk sağlayan solaryum cihazları da melanoma neden olabilir.



Kimler melanoma yakalanabilir?

Herkeste melanom görülebilir. Fakat açık tenli güneş hassasiyeti bulunan kişiler daha fazla risk taşır. Güneş kaynaklı ultraviyole radyasyon melanomun en büyük sorumlusudur ve az bronzlaşan ve güneş yanığına eğilim olan kişiler daha yüksek riske sahiptir.Yaşam boyu alınan kronik güneş hasarından ziyade yakın akrabalarında melanom bulunması ) melanom riski taşıdığınızı gösterir. Herkes hatta bu risk faktörlerine sahip olmayanlarda melanom hastası olabilir. Fakat bir veya daha fazla risk faktörüne sahip olanlar daha sıklıkla melanoma yakalanır. Bu risk faktörlerinden bazıları sizde mevcut ise periyodik sağlık muayenenizi bir Dermatoloji uzmanına yaptırınız.



Neler araştırmalıdır?

Çoğunlukla melanom derinin yüzeysel tabakasında başlar ve kolay tedavi edilir. Bununla beraber değişiklik ve düzensizlik şüphe ile karşılanmalıdır.



Tedavisi mümkün müdür?

En iyi tedavi erken tanı konulduğunda yapılabilir. Deneyimli bir Dermatoloji uzmanının muayenesi melanom şüphesi olan bir benin olup olmadığını kolaylıkla ortaya çıkartır. Eğer muayenede şüpheli bir ben saptanırsa biyopsi yapılmalıdır. Biyopsi işleminde benin bir bölümü veya tamamı cerrahi olarak çıkartılarak mikroskop altında incelenir. Bu işlem muayenehane koşullarında yapılabilecek basit bir işlemdir. Eğer melanom teşhisi konulursa melanomun derinliğine göre tedavi şekline karar verilir.



Melanom tedavisi melanomlu deri dokusunun etraftan bir miktar dokuyu da içerecek şekilde cerrahi olarak çıkartılması ile başlar. Normal deri alanının incelenmesi melanom dokusunun tamamıyla cerrahi olarak çıkartılıp çıkartılmadığını ortaya koyar. Hastalığın seyri melanomun derideki kalınlığına bağlıdır. Derinin üst tabakası olan epidermiste sınırlı melanom melanom in situ olarak adlandırılır ve basit cerrahi çıkartma işlemi ile kür oranı %100 dür. Bununla beraber tedavi edilmezse melanoma derinin derin tabakalarına doğru yayılır en yakın olan lenf düğümüne gider. Sentinel lenf düğümü biyopsisi denen bir yöntem ile melanom hücrelerinin ilk ulaştığı lenf düğümü saptanabilir. Melanomun derinliğine göre sentinal lenf düğümü biyopsisi yapılıp yapılmayacağına karar verilir.



Kendimi melanoma karşı nasıl koruyabilirim?

Ultraviyole radyasyona fazla maruz kalmak melanomun en önemli sebebidir. Çocukluk ve ergenlik döneminde alınan radyasyon en fazla hasara neden olmaktadır. Bu nedenle çocuk ve gençlerin güneşten korunmaları oldukça önemlidir. Güneş ışınlarının en yoğun olduğu saatlerde ( 10.00-16.00) güneşten korunmalıdır. Hem UVA hem de UVB den koruyan güneşten koruyucu kullanılmalı ve sık olarak tekrar edilmelidir. Ultraviyole ışığı bloke edecek geniş şapkauzun kollu kıyafet ve pantolon giyin. Solaryum cihazlarını kullanmayın.



Erken tanı en iyi tedavidir. Bu nedenle her ay kendi cilt muayenenizi kendiniz yapınız. Düzensiz olan büyüyen ve değişen benlerinizi aşağıdaki kurallara göre değerlendiriniz. Sıra dışı bir beniniz var ise bir an önce bir Dermatoloji Uzmanına başvurunuz. Senede bir kez benlerinizi bir Dermatoloji Uzmanına kontrol ettiriniz.



Melanoma ait bulgular



Asimetri - Benin bir tarafının diğer tarafından farklı olması. Benin ortasından hayali bir çizgi çiziniz. Benin her iki yanı aynı büyüklük ve aynı şekilde mi? Melanomda genellikle asimetri vardır.



Sınır Düzensizliği - Melanomun sınırı veya kenarı genellikle pürüzlü çentikli veya bulanıktır.



Renk - Selim benler herhangi bir renkte olabilir fakat genellikle tek renklidir. Melanom ise sıklıkla birden fazla rengi içinde barındırır.



Büyüklük - Selim benler küçük kalırken melanom büyümeye devam eder. Genellikle 6 milimetden büyüktür.