Hipertansiyon (Kan basıncı yüksekliği) nedir?
Hipertansiyon atardamar sistemimiz içinde dolaşan kan basıncının belirli rakamların üzerine çıkması halidir. Bu rahatsızlığın temelde ne olduğunu anlatmak için şu benzetmeyi yapalım.Oturduğunuz apartmanın kalorifer tesisatını düşünün. Bodrum katınızda bulunan bir pompa sıcak suyu üst katlara çıkartacak kadar kuvvetli şekilde pompalamaktaborulardaki delinme ile sonuçlanacaktır. Eğer şehir voltajındaki ani bir yükselme pompanın çalışmasını çok fazla arttırırsa borular içindeki basınç birden öyle hızlı artacaktır ki tesisattaki delinme zamanla değil ama ani olarak meydana gelecektir.
Kan basıncının normal değerleri nedir?
Hipertansiyonda kan basıncı hangi rakamların üzerine çıkar?
Atardamar sistemimiz ve organlarımız tıpkı kalorifer tesisatındaki borular ve peteklerde olduğu gibi belli bir basınçla çalışmak üzere oluşmuştur. Bu normal basınçlarküçük tansiyonun ise 85 mmHg’nin üzerinde seyretmesi hipertansiyon anlamına gelir.
Hipertansiyon niçin meydana gelir?
Hipertansiyonu olan kişilerin yaklaşık %5’inde tek bir neden vardır. Bunların başında böbrek ile ilgili rahatsızlıklar gelir ki hipertansiyon olgularının yaklaşık yüzde 4’ünden sorumludurlar. Tiroid bezininbu yüzde yüzde 5’lik tekil diğer nedenlerin önde gelenleridir. Bu rahatsızlıklar saptanabilip tedavi edilir ise kan basıncı yüksekliği ortadan kalkabilir.
Hipertansiyonu olan kişilerin yüzde 95’inde ise birden çok neden vardır. Şişmanlıktan diette fazla miktarda sodyum az miktarda potasyum ve magnezyum alınmasınagenetik faktörlerden sigara ve alkol kullanımına dek çok sayıda faktöre bağlı bu tip hipertansiyon “esansiyel hipertansiyon” ismi ile anılır ve tedavi şekli yaşam şekli düzeltilmesinden sürekli ilaç kullanımına uzanan geniş bir platformunu kapsar.
Hipertansiyonu olan kişilerde hangi yakınmalar oluşur?
Kan basıncımız normalin üzerinde seyretmeye başladığındabir yakınmaları olmadığını dile getirmeleri durumlarıyla sıkça karşılaşıyoruz.
Hipertansiyon vücuda ne şekilde zarar verir?
Hipertansiyon zararlı etkisini genellikle yıllar içinde ortaya çıkartır. Sürekli artmış basınç damar yatağında ve uç organlardaaort dediğimiz büyük atardamar duvarında yırtılmalar gibi hayati tehdit eden durumlara yol açabilir.
Hastalarımızın Sıkça Sordukları Sorular:
Kan basıncım yüksek ama vücudum bu değerlere alışmış.Bana bir zararı olmuyor.
Kan basıncı yüksekliğinin zararlarının yıllar içinde gelişimi bu düşünce tarzının insanlar içinde yerleşmesine neden olmuş. Şu an bir yakınmanız olmaması hipertansiyonun size zarar vermediği anlamına gelmez. Zaman içinde olumsuzlukların ortaya çıkmaması için hiçbir şikayetiniz yoksa bile kan basıncınızın normal değerlere çekilmesi gerekli.
Hipertansiyon tedavisi ne kadar sürecek? Bir kez ilaca başlarsam bağımlı hale gelmez miyim?
Hipertansiyon rahatsızlığı nedenlerin direkt ortadan kaldırılabildiğiaksi durumda ek olarak ilaçlarla olacaktır. Hipertansiyon ilaçları bağımlılık yapmaz. Eğer ilaçsız tedavi yöntemleri etkin olarak uygulanabilir ise bir süre ilaç gereksinimi ortadan kalkabilir. Ancak yıllar içinde damarlardaki direnç artacağından yine ilaç gerekliliği gündeme gelebilir.
Sarımsak yiyiyorumlimon suyu içiyorum. İlaç almasam?
Bazı doğal maddelerin kan basıncında kısıtlı düşmeler yarattığı bilinen bir gerçek. Ancak bunların etkin bir tedavi sağlamaktan uzak kalmalarının ötesinde hipertansiyonun yarattığı hasarı tamir etme yetileri yok. Bu yüzden eğer gerekiyorsa alınacak bir ilaç tedavisinin alternatifi değil olsa olsa tamamlayıcıları olurlar.
İlaçların cinsel aktiviteyi azaltması gibi çok yan etkisi olduğunu duydum.
Dünyadaki tüm ilaçların yan etkisi olabilir. Bunlar yıllar süren deney aşamalarından sonrailaçlardan kaynaklanan yan etkilerin hemen tamamı ilacın kesilmesini takiben kısa süre içinde düzelir.
Doktorum ilacımı ömür boyu kullanacağımı söyledi.
Hastalarımıza sürekli tedavi fikrini alıştırabilmek için zaman zaman bu vurgular yapılıyor. Burada esas olan hipertansiyon tedavisinin sürekli olduğudur. Kişinin vücudu zaman içinde değiştiğinden alınan ilaçların ismi ve dozu da zamanla değişecektir. Şu an uygun olan ilaç ve dozu bundan bir süre sonra yetersiz veya tam tersi fazla gelebilir. Kaldı ki tıpta sağlanan gelişmeler de reçetelere yansımalıdır ve tedavide değişiklikler olmalıdır. Bu yüzden ömür boyu tedavi olunacağı esastır. Reçetelerde zaman içinde değişiklik gerekeceği ise bir başka gerçektir.
Dedemin kan basıncı yüksek ama dedem yaşlı. O yüzden bu kan basıncı onun için normal.
Kişinin yaşı ideal kan basıncı değerlerinin değişmesi için yeterli bir neden değil. Ancak yaşla beraber özellikle beyin damar sisteminde gelişebilecek daralma ve tıkanmalar daha yüksek” tazyik” ihtiyacı doğurabilir. Bu durum bireye özgü olduğundan yaşlılarda kan basıncı yüksekliği normaldir düşüncesine gerekçe olamaz.
Başım ağrıyordutansiyonum 160 çıktı. Benim hipertansiyonum mu var?
Kan basıncı yükseliği yani hipertansiyon tanısı seri ölçümler gerektirir. Özellikle ızdırapkorku gibi durumlarda her sağlıklı kişide kan basıncının yükselmesi doğaldır. Bu münferit yükselmeler kişiyi hipertansiyon hastası konumuna sokmaz. Yapılması gereken sık ölçümlerle yüksekliğin genel eğilim olduğunun ortaya konması ve varsa uç organ hasarının gösterilmesidir.
Hipertansiyon hastası nasıl beslenmeli?
Hipertansiyon hastalarında tuz kısıtlaması yaklaşık üçte birinde kan basıncı yükseliği konusunda dramatik yanıta yol açar. Bu yüzden dietde tuz kısıtlaması önem taşır. Bunun aksine potasyum ve magnezyumdan zengin beslenilmesinin faydaları olabilir ayrıca kişinin kilo fazlalığı varsa ideal kilosuna erişip o kiloda kalacak şekilde diyet yapmasıeşlik eden kan yağlarında ya da şekerde yükseklik mevcutsa o zaman ilgili rahatsızlıklara yönelik diyet uygulaması gerekir.
Sigara ve alkolün hipertansiyonla ilgisi var mı?
Sigara ve hipertansiyon direkt olarak kan basıncını yükseltir. Bu yüzden bu alışkanlıkların sonlandırılması tedavinin bir parçasıdır. Bunun ötesinde sigara ve alkol kullanımının özellikle kalp ve damar sistemine olan olumsuz etkileri hipertansiyon varlığında artacaktır.
Benim tansiyonum asabi. Sinirlenince yükseliyor.
Stres sırasında kan basıncı yüksekliği kısmen doğaldır. Kızgınlıkstres faktörlerinin bertaraf edilmesi ilaçsız tedavinin önemli bir parçasıdır.
Benim hipertansiyonum var onun için çabuk sinirleniyorum.
Hipertansiyon sinirliliğe yol açmaz. Ancak “A” tipi kişilik olarak tanımlananhipertansiyon hastası oldukları için asabi olmazlar.
Tansiyonum genelde iyi ama ne zaman doktora gelsem yükseliyor.
“Beyaz önlük” hiperatnsiyonu denen olgu hipertansiyonla ile ilgili bilinenlerin en eskisinden. Bu yüzden kişinin günlük hayatta aldığı kan basıncı ölçümleri hastane ve muayenehane ortamlarında alınan ölçümlerden daha değerlidir.
Hipertansiyontedavi edilmediği zaman ölümcül olarak seyredebilen bir rahatsızlıktır.
Hipertansiyon tanısındaniçin oluştuğunu saptamada ve tedavisinde tıp çok önemli başarılar sağlamıştır. Bu yüzden kan basıncınızı aralıklarla ölçün. Normal değerlerin üstündeki rakamlarla karşılaşıyorsanız doktorunuza başvurmakta tereddüt etmeyin. Hipertansiyondan değil ama geç kalmaktan korkun