Duran Varlıklar


• Tekdüzen Hesap Planında "Duran Varlıklar; bir yıldan daha uzun sürelerde işletme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla elde edilen ve ilke olarak bir yılda paraya çevrilmesi veya tüketilmesi öngörülmeyen varlıklar " olarak tanımlanmaktadır.

• Tek düzen Hesap Planında duran varlıklar grubunda yer alan alt grupların başlıcaları :

- Uzun vadeli ticari alacaklar

- Mali duran varlıklar

- Maddi duran varlıklar ve

- Maddi olmayan duran varlıklardır.

Maddi duran varlıklar grubu içinde yer alan varlıklar Tekdüzen Hesap Planına göre hangi hesaplarda izlenir?

Bu varlıklarla ilgili işlemler nasıl muhasebeleştirilir?

- İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve fiziksel bir yapıya sahip olan, öngörülen ömürleri bir yıldan daha uzun olması nedeniyle amortismana konu olan (arsa ve arazi dışında) varlıklara maddi duran varlıklar denir.

• Tekdüzen Hesap Planında maddi duran varlıklar grubunda yer alan büyük defter hesapları şunlardır:

250 ARAZİ VE ARSALAR

251 YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ

252 BİNALAR

253 TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR

254 TAİITLAR

255 DEMİRBAŞLAR

256 Dİ⁄ER MADDİ DURAN VARLIKLAR

257 BİRİKMİİ AMORTİSMANLAR (-)

258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR

• İşletmeler, ihtiyaç duydukları maddi duran varlıkları yapılmış, hazır olarak satın alabilirler; başka işletmelere imal ya da inşa ettirebilirler; bizzat kendileri imal ya da inşa edebilirler. Maddi duran varlıklar tüm bu edinme biçimlerinde maliyet bedelleri üzerinden muhasebeleştirilerek aktife alınırlar. Bu nedenle maliyeti oluşturacak unsurları iyi bilmek gerekir. Maddi duran varlıklarla ilgili edinim sonrası yapılan harcamaların ne şekilde muhasebeleştirileceği konusundaki esaslar şudur:

• Normal bakım onarım harcamaları dönem gideri olarak kaydedilmelidir.

• Maddi duran varlığın verimini, ömrünü, dolayısıyla iktisadi değerini artıran harcamalar aktifleştirilmeli diğer bir deyişle bilançoda yer almalıdır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar grubu içinde yer alan varlıklar Tekdüzen Hesap Planına göre hangi hesaplarda izlenir?

Bu hesaplarla ilgili işlemler nasıl muhasebeleştirilir?

• Maddi olmayan duran varlıklar, herhangi bir fiziksel varlığı olmayan, yararlanılmaları sonucunda işletmenin hasılatında artış yaratan bir kısım haklarla işletmeye yarar sağlayan imtiyazlar vb.leridir.

• Tekdüzen Hesap Planında maddi olmayan duran varlıklar grubunda yer alan büyük defter hesapları şunlardır:

260 HAKLAR

261 ŞEREFİYE

262 KURULUŞVE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ

263 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ

264 ÖZEL MALİYETLER

268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-)

• Maddi olmayan duran varlıklar grubunda yer alan kalemlere yapılan ödemeler /harcamalar ilgili hesaplarda aktifleştirilir ve uygun sürede amorti edilir; yani gidere dönüştürülür.